Posts

Showing posts from November, 2021

لاڙڪاڻي ۾ ھلندڙ خوني تڪرار جي نبيري لاءِ ھڪ جاھل ۽ ظالم وڏيري پاران فيصلي دوران ھڪ خون جي چٽي 90 لک رپيا مقرر ڪئي ۽ 2 نياڻيون ان خون جي عيوض ڏيڻ جو فيصلو ٻڌايو، شرط اھا تہ تاحيات نياڻيون پنھنجي والدين سان نہ ملنديون. باشعور غيرتمند عوام کي گذارش ٿي ڪجي تہ خدارا غريبن جو آواز بڻجو، ھن پوسٽ کي جيترو ٿي سگهي شيئر ڪريو تہ جيئن ھن سماج مان اھڙا جاھل ۽ ظالم وڏيرن جو مڪمل خاتمو ٿي سگھي. ★S A Gaho★ پنجابي گريجوئيٽس فورم انٽرنيشنل.PGF Int سنڌ سرڪار کي اپيل ڪري ٿو رياست اندر رياست بنيل ھنن وڏيرن سردارن کي روڪڻ لاءِ فوري قدم کڻي غريبن سان ٿيندڙ ھن ظلم کي بند ڪرائي . *پي جي ايف انٽرنيشنل.PGF Int*

 لاڙڪاڻي ۾ ھلندڙ خوني تڪرار جي نبيري لاءِ ھڪ جاھل ۽ ظالم وڏيري پاران فيصلي دوران ھڪ خون جي چٽي 90 لک رپيا مقرر ڪئي ۽ 2 نياڻيون ان خون جي عيوض ڏيڻ جو فيصلو ٻڌايو، شرط اھا تہ تاحيات نياڻيون پنھنجي والدين سان نہ ملنديون. باشعور غيرتمند عوام کي گذارش ٿي ڪجي تہ خدارا غريبن جو آواز بڻجو،  ھن پوسٽ کي جيترو ٿي سگهي شيئر ڪريو تہ جيئن ھن سماج مان اھڙا جاھل ۽ ظالم وڏيرن جو مڪمل خاتمو ٿي سگھي. ★S A Gaho★ پنجابي گريجوئيٽس فورم انٽرنيشنل.PGF Int سنڌ سرڪار کي اپيل ڪري ٿو رياست اندر رياست بنيل ھنن وڏيرن سردارن کي روڪڻ لاءِ فوري قدم کڻي غريبن سان ٿيندڙ ھن ظلم کي بند ڪرائي . *پي جي ايف انٽرنيشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

اے کسے پنجابی دے وچار نئیں اک بلوچ دے وچار نیں ، اکبر بگٹی مرحوم نیں اک پنجابی مصنف نوں تاریخ ساز اکھر آکھے کہ ، "ہاں میں پنجابی پڑھ لینا واں ایس لئی کہ میں پنجابی نئیں" ماں بولی پنجابی/ رہتل دی آپ پنجابیاں ہتھوں بربادی بیقدری تے اک غیر پنجابی وی بولن لکھن تے مجبور ھو گیا ، پر پنجاب دے پنجابی پتہ نئیں کیس مٹی دے بنے نیں ایناں نوں ایس اھم حساس نقطے دا احساس ای نئیں ھو ریا .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 اے کسے پنجابی دے وچار نئیں اک بلوچ دے وچار نیں ، اکبر بگٹی مرحوم نیں اک پنجابی مصنف نوں تاریخ ساز اکھر آکھے کہ ، "ہاں میں پنجابی پڑھ لینا واں ایس لئی کہ میں پنجابی نئیں"  ماں بولی پنجابی/ رہتل دی آپ پنجابیاں ہتھوں بربادی بیقدری تے اک غیر پنجابی وی بولن لکھن تے مجبور ھو گیا ، پر پنجاب دے پنجابی پتہ نئیں کیس مٹی دے بنے نیں ایناں نوں ایس اھم حساس نقطے دا احساس ای نئیں ھو ریا .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

ساڈے اردو بارے مؤقف تے گالاں کڈن آلے دولے شاہ دے چوئے ذہنی غلام ڈڈو پنجابی غور نال سنن اک اردو دان عالم دین اردو بارے کی آکھ ریا اے !!!!! بالاں نوں اونھاں دی ماں بولی وچ تلیم دا کی فائدہ اے ؟؟؟ اردو دے زبردستی نفاد نیں کداں ملک دو ٹکڑے کیتا ؟؟؟ پشتو تے اردو ڈومینیٹیڈ اسٹیبلشمنٹ ، سیاسی جرنیلاں تے ابن الوقت سیاست داناں نیں بنگلہ دیش بنن دے عمل نوں کیوں پنجاب پنجابی دے کھاتے پایا ؟؟؟ پنجاب پنجابی تے ماں بولی رہتل دا بیڑہ غرق کرن وچ اردو مافیا توں بوھتا ہتھ دولے شاہ دے چوئے ڈڈو ذہنی غلام پنجابیاں دا ہتھ اے ، جد بنگلہ بھاشا ، سندھی ، پشتو ، براہوی/بلوچی دی گل کرن نال اسلام خطرے وچ نئیں پیندا تے فیر پنجابی دی گل کرن نال ایناں ذہنی غلاماں نوں اسلام کیوں خطرے وچ نظر آندا اے ؟؟؟ «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 ساڈے اردو بارے مؤقف تے گالاں کڈن آلے دولے شاہ دے چوئے ذہنی غلام ڈڈو پنجابی غور نال سنن اک اردو دان عالم دین اردو بارے کی آکھ ریا اے !!!!! بالاں نوں اونھاں دی ماں بولی وچ تلیم دا کی فائدہ اے ؟؟؟ اردو دے زبردستی نفاد نیں کداں ملک دو ٹکڑے کیتا ؟؟؟ پشتو تے اردو ڈومینیٹیڈ اسٹیبلشمنٹ ، سیاسی جرنیلاں تے ابن الوقت سیاست داناں نیں بنگلہ دیش بنن دے عمل نوں کیوں پنجاب پنجابی دے کھاتے پایا ؟؟؟ پنجاب پنجابی تے ماں بولی رہتل دا بیڑہ غرق کرن وچ اردو مافیا توں بوھتا ہتھ دولے شاہ دے چوئے ڈڈو ذہنی غلام پنجابیاں دا ہتھ اے ،  جد بنگلہ بھاشا ، سندھی ، پشتو ، براہوی/بلوچی دی گل کرن نال اسلام خطرے وچ نئیں پیندا تے فیر پنجابی دی گل کرن نال ایناں ذہنی غلاماں نوں اسلام کیوں خطرے وچ نظر آندا اے ؟؟؟ «افضل پنجابی»  *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

سندھ وچ بی ایل اے BLA دے سندھ ونگ SRA ولوں اک واری فیر پنجابیاں دا قتل عام, رانا سخاوت نوں ٹارگٹ کرکے قتل کر دتا گیا ، سندھ وچ سندھی دا نقاب چڑھا کے پنجابیاں دا ھمیش قتل عام کرن والے کوئی ھور نئیں اوھو ای نیں جہڑے بلوچستان وچ شناخت کرکے نہتے غریب پنجابی مزدوراں نوں قتل کر دے آ رئے نیں اے گرگٹ وانگ رنگ بدلن آلے پاکستان دے کسے وی حصے وچ ھون مونھ تے سرائیکی دا نقاب چاڑھے ھوں یاں سندھی دا اینے ک بہادر نیں کہ نہتے غریب پنجابیاں نوں وی ہتھ پیر بنھ کے قتل کر دے نیں ایس ڈر توں کہ کدرے پنجابی خالی ہتھ ای ایناں نوں ناں مار دین ، ایناں دے اعمال تے حرکتاں ایداں دیاں نیں کہ ایناں نوں آپ آکھنا پیندا اے کہ اے غیرت مند نیں کیوں جے حرکتاں توں اے گدڑ توں وی ڈر پوک نیں ، پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int بی ایل اے دے سندھ ونگ ولوں سندھ دے پنجابیاں دے مسلسل قتل عام دی مذمت کر دا اے ارباب اختیار تے ملک دے راکھے سندھ وچ سندھی تے پنجابی وچ نفرت تے دشمنی پیدا کرن دے ایس سوچے سمجھے منصوبے نوں ڈکن نئیں تے سماٹ سندھی وچ ودھن والا قومی شعور سندھ دے پنجابی نال رل کے ایہو جئے سندھ پنجاب تے ملک دشمن غیر ملکی امداد تے پلن والے نمک ح ر ا م اں نوں ایس خطے چوں بار کڈن دا سبب بنے گا . *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 سندھ وچ بی ایل اے BLA دے سندھ ونگ SRA ولوں اک واری فیر پنجابیاں دا قتل عام, رانا سخاوت نوں ٹارگٹ کرکے قتل کر دتا گیا ، سندھ وچ سندھی دا نقاب چڑھا کے پنجابیاں دا ھمیش قتل عام کرن والے کوئی ھور نئیں اوھو ای نیں جہڑے بلوچستان وچ شناخت کرکے نہتے غریب پنجابی مزدوراں نوں قتل کر دے آ رئے نیں اے گرگٹ وانگ رنگ بدلن آلے پاکستان دے کسے وی حصے وچ ھون مونھ تے سرائیکی دا نقاب چاڑھے ھوں یاں سندھی دا اینے ک بہادر نیں کہ نہتے غریب پنجابیاں نوں وی ہتھ پیر بنھ کے قتل کر دے نیں ایس ڈر توں کہ کدرے پنجابی خالی ہتھ ای ایناں نوں ناں مار دین ،  ایناں دے اعمال تے حرکتاں ایداں دیاں نیں کہ ایناں نوں آپ آکھنا پیندا اے کہ اے غیرت مند نیں کیوں جے حرکتاں توں اے گدڑ توں وی ڈر پوک نیں ،  پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int بی ایل اے دے سندھ ونگ ولوں سندھ دے پنجابیاں دے مسلسل قتل عام دی مذمت کر دا اے ارباب اختیار تے ملک دے راکھے سندھ وچ سندھی تے پنجابی وچ نفرت تے دشمنی پیدا کرن دے ایس سوچے سمجھے منصوبے نوں ڈکن نئیں تے سماٹ سندھی وچ ودھن والا قومی شعور سندھ دے پنجابی نال رل کے ایہو جئے سندھ پنجاب تے مل...
Post a Comment
Read more

جے تسیں زندہ تے باشعور ھون دے دعوے دار او تے فیر ظلم، ناانصافی،غلط کم دی مخالفت کرنا سکھو ، سمندر/دریا/پانی دیاں لہراں نال لاشے تر دے نیں تیراک نئیں... *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل .PGF Int*

Image
  جے تسیں زندہ تے باشعور ھون دے دعوے دار او تے فیر ظلم، ناانصافی،غلط کم دی مخالفت کرنا سکھو ، سمندر/دریا/پانی دیاں لہراں نال لاشے تر دے نیں تیراک نئیں...   *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل .PGF Int*
Post a Comment
Read more

جسٹس ایلون رابرٹ کارنیلس اک عیسائی جج سن جہڑے سن ۱۹۶۰ توں ۱۹۶۸ تائیں چیف جسٹس سپریم کورٹ پاکستان رئے ، اینے وڈے تے اھم عہدے تے رہن آلا اے درویش کرائے دے گھر وچ ریا تے ہوٹل دے کمرے وچ فوت ھویا ناں کوئی جائیداد ناں پیسہ پائی ، ریٹائرڈ ھون توں باد گھر آلیاں دے کہن دے باوجود ملک نئیں چھڈیا تے پاکستان وچ رہن تے مرن قبول کیتا تے لہور دے گورا مسیحی قبرستان وچ دفن نیں. پوری دنیا دے جیورسٹ/جج ایناں دے مقالے «دی اسلامک کیتھولک» دے ناں نال پڑھدے نیں. اسلامی شرعی قانون تے اونھاں دے لیکھ دنیا دیاں بہترین یونیورسٹیاں وچ پڑھائے جاندے نیں جہڑا پنجاب پنجابی تے پاکستان لئی اک اعزاز اے . کی وجہ اے کہ پاکستان دی پوری تریخ وچ اک وی مسلمان جج دا ناں ایداں دے ایماندار ، فرض شناس تے محب وطن جج دے طور تے نئیں ملدا ، کدرے اسیں صرف ناں دے مسلمان تے نئیں ؟؟؟؟؟؟ «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 جسٹس ایلون رابرٹ کارنیلس اک عیسائی جج سن جہڑے سن ۱۹۶۰ توں ۱۹۶۸ تائیں چیف جسٹس سپریم کورٹ پاکستان رئے ،  اینے وڈے تے اھم عہدے تے رہن آلا اے درویش کرائے دے گھر وچ ریا تے ہوٹل دے کمرے وچ فوت ھویا ناں کوئی جائیداد ناں پیسہ پائی ،  ریٹائرڈ ھون توں باد گھر آلیاں دے کہن دے باوجود ملک نئیں چھڈیا تے پاکستان وچ رہن تے مرن قبول کیتا تے لہور دے گورا مسیحی قبرستان وچ دفن نیں. پوری دنیا دے جیورسٹ/جج ایناں دے مقالے «دی اسلامک کیتھولک» دے ناں نال پڑھدے نیں.  اسلامی شرعی قانون تے اونھاں دے لیکھ دنیا دیاں بہترین یونیورسٹیاں وچ پڑھائے جاندے نیں جہڑا پنجاب پنجابی تے پاکستان لئی اک اعزاز اے .   کی وجہ اے کہ پاکستان دی پوری تریخ وچ اک وی مسلمان جج دا ناں ایداں دے ایماندار ، فرض شناس تے محب وطن جج دے طور تے نئیں ملدا ، کدرے اسیں صرف ناں دے مسلمان تے نئیں ؟؟؟؟؟؟ «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

ولی کامل ، صوفی بزرگ ، پنجابی زبان دے مہان شاعر "میاں محمد بخش" میاں محمد بخش ایک ولی کامل ، صوفی بزرگ ، پنجابی زبان دے مہان شاعر ۱۸۳۰ء ۱۲۴۶ ھ کھڑی شریف دے پنڈ چک ٹھاکرہ دی گجر برادری دے گھر پیدا ھوئے اونھاں دے فکر فلسفے دے کرکے اونھاں نوں رومیء کشمیر وی آکھیا جاندا اے ، پیؤ/والد دا ناں میاں شمس الدین قادری تے دادے دا ناں میاں دین محمد قادری سی جہڑے ضلع گجرات توں میر پور کشمیر جا وسے سن .. میاں محمد بخش دا حسب نسب ۴ پشتاں پہلاں شاہ غازی دمڑی والی سرکار نال ملدا اے جہڑے فاروقی سلسلے دے کرکے فاروق اعظم نال رل دا اے ، دربار کھڑی شریف دی گدی میاں محمد بخش ھوراں دے خاندان کول رئی .. میاں محمد بخش ھوراں مڈھلی تلیم کھڑی شریف کول سموال دی دینی درسگاہ توں لئی اونھاں دے استاد محترم غلام حسین سموالوی سن نکے ھوندیاں ای ظاہری باطنی علم کر لیا تے بزرگاں دا فیض لین لئی کئی سفر کیتے جنگلاں وچ مجاہدے کیتے شیخ احمد ولی کشمیری توں وی فیض لیا ، چکوتری شریف گئے چناب کنارے بابا جنگو شاہ سہروردی مجذوب دی نال ملے جہڑے میاں غلام کلروڑی توں بیعت سن . میاں محمد بخش ھوراں دا سلسلہ طریقت قادری قلندری تے حجروی اے ، پوری حیاتی ویاہ/شادی نئیں کیتی تجرد آلی حیاتی گزاری ، سن ۱۹۰۴ء بمطابق ۱۳۲۴ ھجری کھڑی شریف میرپور کشمیر وچ فوت ھوئے تے اوتھے ای مزار شریف اے . میاں محمد بخش ھوراں دا کلام سچے موتی ہیرے ورگا اے اک اک مصرعہ وچ دریا نوں کوزے وچ بند کر چھڈیا اے اونھاں دی شاعری ہر خاص و عام پڑھ دا اے . "سیف الملوک" اونھاں دی لا زوال تخلیق اے جیس دا اصل ناں "سفر العشق" اے تے مشھور ناں "سیف الملوک" / "بدیع الجمال" اے۔ "تحفہ میراں کرامات غوث اعظم" "تحفہ رسولیہ معجزات جناب سرور کائنات" "ہدایت المسلمین" "گلزار فقیر" "نیرنگ عشق" "سخی خواص خان" "سوہنی میہنوال" "قصہ مرزا صاحباں" "سی حرفی سسی پنوں" "قصہ شیخ صنعان" "نیرنگ شاہ منصور" "تذکرہ مقیمی" "پنج گنج" (جہڑی سی حرفیاں دی کتاب اے جیس دے وچ پنچ سی حرفیاں تے سی حرفی مقبول شامل نیں) "میاں محمد بخش ھوراں دے کج لازوال مشھور شعر" عاماں بے اخلاصاں کولوں فیض کسے نہ پایا ککر تے انگور چڑھایا تے ہر گچھا زخمایا خاصاں دی گل عاماں آگے تے نئیں مناسب کرنی دودھ دی کھیر پکا محمد ـ کتیاں اگے دھرنی عیداں تے شبراتاں آسن روحاں جآسن گھرنوں تیری روح محمد بخشا تکسی کیڑے در نوں اول حمد ثناء الہی جو مالک ہر ہر دا اس دا نام چتارن والا ہر میدان نہ ہردا «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 ولی کامل ، صوفی بزرگ ، پنجابی زبان دے مہان شاعر "میاں محمد بخش"  میاں محمد بخش ایک ولی کامل ، صوفی بزرگ ، پنجابی زبان دے مہان شاعر ۱۸۳۰ء ۱۲۴۶ ھ کھڑی شریف دے پنڈ چک ٹھاکرہ دی گجر برادری دے گھر پیدا ھوئے اونھاں دے فکر فلسفے دے کرکے اونھاں نوں رومیء کشمیر وی آکھیا جاندا اے ، پیؤ/والد دا ناں میاں شمس الدین قادری تے دادے دا ناں میاں دین محمد قادری سی جہڑے ضلع گجرات توں میر پور کشمیر جا وسے سن .. میاں محمد بخش دا حسب نسب ۴ پشتاں پہلاں شاہ غازی دمڑی والی سرکار نال ملدا اے جہڑے فاروقی سلسلے دے کرکے فاروق اعظم نال رل دا اے ، دربار کھڑی شریف دی گدی میاں محمد بخش ھوراں دے خاندان کول رئی .. میاں محمد بخش ھوراں مڈھلی تلیم کھڑی شریف کول سموال دی دینی درسگاہ توں لئی اونھاں دے استاد محترم غلام حسین سموالوی سن نکے ھوندیاں ای ظاہری باطنی علم کر لیا تے بزرگاں دا فیض لین لئی کئی سفر کیتے جنگلاں وچ مجاہدے کیتے شیخ احمد ولی کشمیری توں وی فیض لیا ، چکوتری شریف گئے چناب کنارے بابا جنگو شاہ سہروردی مجذوب دی نال ملے جہڑے میاں غلام کلروڑی توں بیعت سن . میاں محمد بخش ھوراں دا سلسلہ طریقت قادری قلندری...
Post a Comment
Read more

آپنے آپ نوں غیرت مند بہادر تے اسلام دا سپاھی آکھن آلی پچھلے ستر سالاں توں اقتدار و اختیار تے قابض غیر زمین زاد اشرافیہ دی اصلیت تے ایناں دے اشرافیہ، سردار، ملک بنن دا غیرت مند طریقہ انگریز دے کتے تے گٹر صاف کرنا، مسلماناں نال غداری تے مخبری کرنا سی جہدے بدلے انگریز کولوں خیرات لئی جائیداداں تے جاگیراں بنائیاں ، بدقسمتی نال ایناں غدار ابن غداراں دیاں اولاداں اج وی ساڈے سر تے حکمران نیں ، تسیں اے گل نوٹ کرو کہ پنجاب تے پنجابی نوں گالاں کڈن ، مندا بولن ، ملک نوں گالاں کڈن ، سپتہ سندھو دے اصل وارثاں دیاں زمین جائیداداں تے قبضے کرن آلے وی ایہو ای غدار ابن غدار انگریز دے بھنگی نیں . تھلے دتے حقائق ایناں دی غیرت تے بہادری دا پوسٹ مارٹم کرن لئی کافی نیں .... *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int* +++++++++++++++++++++++++++ پنجاب کو کھانے اور بدنام کرنے والے انگریز کے دلالوں کا نامہ اعمال 👎 ⬇️ یہ انگریز کی ان غداروں کی زندگی میں جاری کردہ کتاب (چیفز اینڈ ٹرائبز آف پنجاب) کتاب سے لی گئی فہرست ہیں اس میں سب سے حیران کُن بات یہ ہے کہ پنجاب میں انگریز کے کُتے نہلانے والے مسلمانوں میں «99 فیصد تعداد افغانیوں، بلوچوں ، داؤدپوتروں ،اور شاہوں مخدوموں پیروں» کی تھی خیر اس کتاب میں مذکور پنجاب میں قابض سبھی انگریز کے وفادار نوابوں اور سرداروں کے نام اور انکے 1857 کی جنگِ آزادی میں انگریز کے کُتے بن کر اُنکے تلوے چاٹ پر پنجاب میں جاگیریں لینے کے کارنامے لکھ دیئے ہیں اصلی کتاب بھی واٹس ایپ پر سب دوستوں کو بھیج چکا ہوں ، «چیفز اینڈ ٹرائبز آف پنجاب بائے میسی» کسی بھی لائبریری سے آپ کو مل جائے گی یہ انگریز دور میں پنجاب میں انگریز کے کتوروں پر لکھی ہوئی کتاب ہے جنہوں نے پنجاب میں انگریز سے جاگیریں لیں ، اور پتا ہے کیا، ان میں نہ تو مسلمان جٹ پنجابی ہیں نہ ہی مسلمان راجپوت پنجابی نہ ہی مسلمان گُجر پنجابی نہ ہی مسلمان ارائیں پنجابی نہ کوئی دوسرا پنجابی ھے اس کتاب میں دین فروش انگریز کے پالتو افغانی، پٹھان، بلوچ، اور شاہ مخدوم ڈبہ پیر، اور قزلباش ہیں اور مزے دار بات یہ ہے کہ انکی بندر باٹ سب سے زیادہ پنجاب کے جنوب اور مغرب میں تھی انکو انگریز نے جاگیریں زیادہ تر جنوبی پنجاب اور پنجاب کے ضمنی صوبے سرحد میں الاٹ کیں یہ غیرت مند پٹھان یہ ایمانی غیرت سے لبریز پختون و بلوچ سبھی انگریز کا پٹکا گلے میں ڈال کر پنجابیوں کے قتل عام کے بدلے پنجاب میں انگریز سے کیسے جاگیریں لیتے رہے نیچے موجود ساری پوسٹ کو پڑھ کر آپکو اندازہ ہوجائے گا آج یہ اپنی وہی جاگیریں بچانے کے لیے پنجاب توڑنا چاہتے ہیں جو انہوں نے انگریز کی دلالی سے حاصل کی تھی، کتاب کی اصلی تحریر کو ہر غدار کے نام کے ساتھ لکھ دیا ہے یہ انگریزی ورژن ہے اگلے ورژن میں اسے مکمل اردو ترجمے کے ساتھ نشر کروں گا یہ ساری فہرست CHIEFS AND FAMILIES OF NOTE میں سے لی گئی ہے بہاولپور۔ رکن الدولہ ، نصرت جنگ، حافظ الملک، مخلص الدولہ، نواب بہادر، نواب صادق محمد خان داؤدپوترا انکے انگریز کے لیے کارنامے بہت طویل ہیں اور ایک الگ پوسٹ میں انہیں بیان کرچکا ہوں ملیر کوٹلہ نواب محمد ابراہیم علی خان، افغان پتوڑی۔ نواب ممتاز حسین علی خان ، افغان لوہارو۔ نواب امیرالدین احمد خان، دوجانہ۔ نواب جلال الدولہ مستقل جنگ بہادر، نواب محمد ممتاز علی خان افغان دہلی ڈویژن مرزا سلمان شکوہ Mirza Suliman Shikoh takes the leading place on the list of Viceregal Darbaris of the Dehli district : his brothers Suraya Jah and Ikbal Shah are also Darbaris. They have inherited position and fortune from their father Mirza Ilahi Bakhsh, whose devotion to the British cause in 1857 was of the highest value ; and they are connected with the Royal House of Dehli through Begum Umdat-ul-Zamani, daughter of Alamgir the Second. Mirza Ilahi Bakhsh had considerable influence in the Palace through the friendship borne him by the Begum Zinat Mahal, favourite wife of Bahadar Shah, jast King of Dehli. A daughter of the Mirza's had been married to the King's eldest son Fateh-ul-Mulk Mirza Fakharu, who died shortly before the outbreak of the Mutiny. Mirza Ilahi Bakhsh remained inside the City during the Siege, and was able to furnish important intelligence of the movements of the rebels, and to assist and protect our agents. . صفحہ 159 محمد سراج الدین حیدر خان آف فرخ نگر(بُخاری) Shekh Umar Din came from Bokhara with Sultan Shahabudin Ghori, and settled at Sultanpur near the junction of the Bias with the Satlaj. His sons moved down to Dehli and were appointed Muftis of the present town of Riwari. This honorable office remained with the family for some generations. Aman-ul-Hak, in the time of Akbar Sani of Dehli, took service with the Raja Raghoji of Nagpur, and served him for many years. His grandson Hasain Khan was given the Subadarship of Bhandara in Nagpur ; and when the British annexed the State in 1853 on the death of the Third Raghoji v/ithout issue, he was appointed an Extra Assistant Commissioner in the Central Provinces. صفحہ 162 Mahomed Zafar Ali Khan held the post of Subadar in Nagpur for nine years, on a salary of Rs, 6,000 per annum. نواب ابراہیم علی خان آف کنج پورا (پٹھان) They are Rohilas of Eusafzai origin, and class themselves with other Pathans settled in the Panipat Tahsil as Zaka Khels, though their identity with any existing tribe on the Peshawar Frontier has long since been lost. They were classed as Rohila Pathans, and received employment about the Dehli Court in the early days of the Mahomedan conquests. But they were of small account until one of their number, Najabat Khan, founded the fortunes of the family by his own pluck and energy. He flourished in the early part of the eighteenth century, and af- ter serving as a captain in the Imperial Forces, secured for himself a considerable tract of fertile land along an arm of the Jamna as it then flowed in a channel now dry, known as the Puran, in the present Pipli Tahsil of the Ambala district. صفحہ 169 Since 1852 the Nawabs have been allow- ed a fixed sum of Rs. 3,210 annually in lieu of all claims to tolls and customs dues of every description. صفحہ 173 These yield a rental of Rs. 23,130 annually, while about Rs. 14,000 are received in the form of house-rent, garden income and miscellaneous revenue. صفحہ 180 نواب عظمت علی خان، منڈل (لیاقت علی خان کا پردادا) In point of mere income, they have considerably benefited, the present revenue of the par- gana being Rs. 65,265, as against Rs. 25,000 (after deducting nazarana), when the estates were made over to the family in 1806. The late head of the Mandal house, Nawab Ahmad Ali Khan, rendered loyal services in 1857, and these were duly acknowledged in a letter from Lord Canning to the Chief Commissioner of the Panjab in the following terms : —" His Lordship is of opinion that the liberality of Government in the acknowledgment of the Nawab's services should be as unstinted as his support and assistance have been unhesitating. The Nawab's services have been most valuable, as testified by all officers, both Civil and Military, who have had an opportunity of forming a judgment on the subject. From the first, the Nawab openly and fearlessly espoused the cause of the British Government, and his acts have been throughout in accordance with his professions. نواب فضل احمد خان آف پانی پت (عرب انصاری) He was forward on all occasions in offers of assistance to the district authorities, and during the Mutiny he was actively loyal, helping to the best of his ability in pre- serving order in his native town and in furnishing suppliesfor the troops before Dehli. He was the recognized head of the Panipat Ansaris, or Helpers of the Prophet, who trace their descent from Khwaja Abdula Pirof Hirat, one of whose children, Khwaja Malak AH, in the reign of Sultan Alaudin Musud, o^randson of Shamshudin Altamash, mio^rated to Dehli, and finally fixed his abode at Panipat. The family is undoubtedly of great respectability, being one of the very few in the Province able to prove beyond dispute that the highest offices in the old Mahomedan Empire were held by their ancestors for several generations. جالندھر ڈویژن شہزادہ نادر سڈوزئی (افغان) (کابل کے بھگوڑے حکمران شاہ شجاع الملک کی اولاد) In 181 3 he visted Lahore, still in search of some one who would help him to re-conquer his kingdom. There Ranjit Singh exchanged turbans with him as a token of the sincerest friendship, and after a little manoeuvring, induced him to give up the Koh-i-Niir dia- mond, which the Maharaja had longed to possess. صفحہ 234 Shahzada Nadar, youngest son of Shah Shujah, is now at the head of the family. His elder brother Shahzada Shahpur, who had been in receipt of an allowance of Rs. 4,800 per annum from Government, died in 1884. Shahzada Nadar is President of the Municipal Committee, Honorary Magistrate, and Sub-Registrar of Ludhiana. فیض طالب خان آف رائے کوٹ مولوی سیّد شریف حسین آف جگراؤں Sayad Sharif Hasain is the son of Maulvi Rajab Ali, one of the most worthy of the many excellent men who served Government in the days of the Board of Administration at Lahore. The family is beyond doubt an old one, and of the highest respectability. Their ancestry dates back to Sayad Mahmud, a celebrated theologian, who, in 1502, left his home in Multan, and attached himself to Sakandar Lodi of Dehli. Fifty years later, in Akbar' s time, the Sayad was given a jagir of five hundred bigas near Batala, in the Gurdaspur district. صفحہ 264 He received jagir assignments valued at Rs. 2,696 per annum in Aligarh and both Talwandis, Tahsil Jagraon, Ludhiana, " in consideration of most valuable services rendered to the State, at the time of the negotiations with the Ruler of the Panjab to obtain permission for the British Forces to cross the Sikh Frontier and proceed to Afghanistan in the campaigns which led to the annexation of the Panjab, and during the Siege of Dehli in 1857." صفحہ 266 He received cash rewards of Rs. 10,000 in recognition of his services during the Siege. نواب نظام الدین خاں آف ممڈوت (پٹھان،پہلے قصور میں مقیم تھے) In 1848 his contingent, under his brother Jalaludin, behaved well at Multan, and Jamaludin was granted the title of Nawab and the contingent of one hundred horsemen was reduced to sixty in time of peace and seventy in war. صفحہ 269 His revenue system was but robbery extortion and violence. The Dogars were the especial objects of his hatred, for by their aid his father had been driven from the country; but all classes, Hindus and Mahomedans, felt his heavy hand. Robbery flourished under his protection, and even the property of British subjects was not secure from his gangs of thieves, who shared the booty with their master. صفحہ 270 سردار خان ، قصوریا ضلع لدھیانہ سردار محمد ہمدم سڈوزئی (افغانی) خان بہادر رائے عنایت خان آف رائیکوٹ میر سیّد احمد آف جگراؤں سردار حسن رضا آف لدھیانہ شہزادہ سلطان فغفور آف لدھیانہ ضلع لاہور۔ نواب نثار علی خان قِزلباش شہزادہ صالح محمد فقیر سید حسین الدین ، بخاری شیخ غیاث الدین ملک غلام محمد خان آف بیتو لاہور کا سڈوزئی خاندان لاہور کا مالوائی خاندان خان بہادر سردار محمد شہباز خان خلف زئی آف قصور شہزادہ احمد علی درانی پشاور ڈویژن ہزارہ ضلع۔ نواب سر محمد اکرم خان آف امب (تنولی) During the Mutiny he streno-- thened the garrisons and guards in his territories and pre- served an unbroken quiet. He furnished a contingent of horse, and his bearing and undoubted allegiance had great weight at a time when the lower orders were looking for a sign. In the expedition against the fanatic Sayads and Hindustanis of Satana under Sir Sidney Cotton, in 1858, he was present at the head of his clansmen, and his services were acknowledged by the General in his official despatches. صفحہ 421 He supplied a body of horsemen for service in 1857, and personally opposed the crossing through Hazara of the mutineers of the 55th Regiment from Swat into Kashmir. He also did useful service against the Satana fanatics in 1858, and in reward was presented with a valuable khilat. Abdul Rahman, his grandson, is now Chief of Phalera in Feudal Tanaul. صفحہ 423 راجہ جہانداد خان،خان بہادر ، گکھڑ، آف خان پور According to a return recently furnished by the Deputy Commissioner of Hazara, the Gakhars of Hazara are separated into sixteen families or houses, owning 82,450 acres, assessed at Rs. 23,477 of revenue, of which Rs. 7,626 are retained in jag-ir ; Rs. 22,^ in mafis ; and Rs. 1,095 in chaharam dues. The headmen also divide a lambardari cess of Rs. 565. صفحہ 431 سمندر خان گھڑی حبیب اللہ (سواتی،عربی النسل) علی گوہر خان آف اگرور (افغانی) سید محمد خان، کرل ( His father, Ali Bahadar, was in receipt of ajagir of the annual value of Rs. 980 from the Sikhs, صفحہ 437 In the Mutiny he and his brothers, Ata Mahomed and Ali Gohar, proceeded with their armed retainers and clansmen to Murree on the first intimation of the Dhund outbreak, and rendered faithful service until they were allowed by the Commissioner to return to their homes. Ali Bahadar was awarded a cash allowance of Rs. 200 per annum, and the three brothers received valuable khilats in public Darbar. صفحہ 437 خان زمان خان کالابات (عثمانزئی) In 1857 the brothers contribut- ed their quota of horse and foot to the levies which were being raised for service in Hindustan. صفحہ 440 قاضی فضل الٰہی آف سکندرپور (اعوان) Ghulam Ahmad was killed in attempting to put down an outbreak of the Dhamtaur Pathans in 1846, and as his sons were minors the lead in family was taken by Abdul Ghafar, a man of immense energy, who rendered valuable service to Major Abbott in the critical years of 1847-49. He was made Tahsildar in Hazara, صفحہ 441 دوست محمد خان آف شِنگری (تنولی) He was again forward in assisting at the suppression of the Dhund rising in the neighbourhood of Murree in 1857, losing his eyesight from the effects of exposure. He was rewarded with a perpetual jagir of Rs. 1,780. His son, the present Khan, has succeeded to this jagir, and holds revenue assign- ments valued at Rs. 2,779 in Shingri, صفحہ 443 مقدم غُلام احمد آف کوٹ نجیب اللہ ضلع پشاور۔ نواب وزیرزادہ محمد افضل خان، کے ایس آئی، سڈوزئی (افغانی بھگوڑے) He shared in both Sikh Wars and placed his services at the disposal of Sir Herbert Edwardes, Commissioner of Peshawar, in the Mutiny of 1857. During this latter crisis he sent his son Afzal, the present head, to fight before Dehli ; while Abas Khan, another son, was stationed at Hoti Mardan, and helped to preserve order along the border. Aslam Khan (now Major), in like manner, came for- ward and enlisted in the Cavalry. صفحہ 449 ارباب محمد حسین خان، مہمند The Mohmands have always been loyal to the British, and their Chiefs have rendered good service on many occasions. Arbabs Mahomed Khan and Juma Khan accompanied George Lawrence to Kohat when he was driven out of Peshawar by the Sikh mutineers in 1848, and secured him a safe conduct through the Pass. صفحہ 455 Juma Khan, who was head of the other branch of the family, rendered excellent service on many occasions. This was recognised in a Sanad granted him in 1S77 in the name of Her Majesty the Queen-Empress, صفحہ 456 قاضی عبدالقادر خان آف پشاور (قاضی خیل، یوسفزئی، دولتزئی شاخ سے) His son Ghulam Kadir took up his abode at Peshawar after the Kabul catastrophe and rendered loyal service in 1857, receiving in reward a perpetual jagir in Mauza Noda, Tapa Hashtnagar, yielding Rs. 1,200 per annum, صفحہ 461 ارباب محمد عباس خان، خلیل، آف تاہکل بالا (گھوریا خیل افغان) Mahomed Amir and Abdul ]\Iajid Khan subsequently rendered good service in 1857, and their jagirs were confirmed in perpetuity صفحہ 466 محمد خان، سردار بہادُر (افغانی پناہ گیر) His gallant conduct on many occasions during the Mutiny secured him the rank of Rasal- dar-Major. He retired in 1873 on a pension of Rs. 2,280 per annum, when his services were further acknowledged by the grant to him of 453 acres in proprietary right in the village of Laram. صفحہ 469 خواجہ محمد خان کمالزئی آف ہوتی (افغانی پناہ گیر) He receives an allowance of Rs. 500 per annum. محمد عمر خان کھادرزئی آف شیوا He was present with the British troops in the Narinji Expedition in 1857, and in the following year took part in the operations against Satana, صفحہ 475 محمد اکبر خان آف ٹوپی (عثمانی زئی پٹھان) سردار بہادر حبیب خان آف کھُنڈا (افغانی پناہ گیر ، دولت خیل سڈوزئی) In 1848 Habib Khan was appointed Subadar in the Sabaz Patka Regiment raised for service in the Sikh Rebellion. He had been the personal orderly of Major George Lawrence when that officer held political charge of Peshawar; صفحہ 477 It must suffice to record that this gallant officer fought in five different frontier expeditions, besides having been present at and around Dehli throughout the eventful years of 1857-58. For his Mutiny services he was rewarded with the Order of Merit, and he received an allowance equal to two-thirds of his pay. This was still further augmented after the Mahsud Waziri Expedition of i860 ; while for gallant conduct at Ambeyla, three years later, he was made a Sardar Bahadar. He for many years held the honorable position of Subadar-Major in the ist Panjab Infantry ; صفحہ 478 مولوی محمد جان آف کافر ڈھیری (عمرزئی پٹھان) حسین شاہ آف ولئی (کاکا خیل) His father Papa Mian, a man locally reputed as a saint, behaved loyally in the Mutiny and put in the weight of his counsels on our side. On his death in 1867, Hasain Shah succeeded to the family jagir of nearly seventeen hundred ghumaos in the village of Walai, Tahsil Naoshahra. He is a Viceregal Darbari. صفحہ 480 دوست محمد خان آف گڑی دولت زئی (امان زئی، کپرخیل پٹھان) He supplied a small body of horse and foot in the Narinji Expedition of 1857, and was awarded an annual cash allowance of Rs. 120, which was in- creased to Rs. 250, after the Ambeyla War. He was granted mafis aggregating Rs. 69 in the villages of Garhi Mahbub Band and Hosai in connection with services rendered during the recent settlement operations. صفحہ 482 اکبر خان آف اسماعیلیہ (اکو خیل) خان بہادر ابراہیم خان آف مردان (کشرانزئی، کمالزئی) In 1853 Ibrahim Khan took service as a Havaldar in the Police Battalion, known as the Sherdils. He was pro- moted Jamadar in the Mutiny. In 1864 he was appointed an Inspector, and served as such at Amritsar and Peshawar. Six years later he was deputed to visit Yarkand in a semipolitical capacity. صفحہ 486 محبت خان آف تورو ، مردان (مشرانزئی کمالزئی) He also has loyally served Government on many occasions. He was with us in the Waziri Expedition of 1859, in command of ten sowars and twenty footmen sent by his father. He also shared in the Ambeyla Campaign of 1863 ; and in the late Kabul War he was employed for some months in a subordinate political capacity. He was rewarded with a mafi grant in perpetuity valued at Rs. 430 per annum. He is a Viceregal Darbari of the Peshawar district. صفحہ 488 آذاد خان آف ہُنڈ (سڈوزئی پٹھان) ضلع کوہاٹ۔ سردار سُلطان جان (افغانی پناہ گیر) In 1849 the Shahzada was posted to Kohat as Extra Assistant Commissioner, and with this district he was closely connected for the remainder of his service, which lasted until 1869, in which year he died of cholera. During the Mutiny he exerted himself in every way to check the spread of false in- telligence, and by various means to prevent disaffection and encourage the well-disposed. He was rewarded with a khilat of Rs. 2,500, and his jagir of Rs. 2,300 was confirmed to the family in perpetuity. صفحہ 491 He and his brother Taifur led one hundred horse to Hindustan in 1857, and did good service in the Aluzafarnagar district, guarding the Ganges Ferries, and afterwards marching with General John Coke, صفحہ 493 نواب سر خواجہ محمد خان، تری (اکوڑہ خٹک کے تیری پٹھان) In the Second Sikh War of 1848, when the issue was still doubtful, he actively opposed the Barakzai Governor, corresponding regularly with our officials and keeping them informed of all that passed ; and after annexation he lent Reynell Taylor every possible assistance in keeping the wild and lawless mountain tribes in order. صفحہ 500 In 1857 the Khan with his own clansmen held the fort of Bahadar Khel and the posts of Latamar and Nari, thereby setting free the military garrisons ; and he despatched a contingent of horse and foot to Peshawar, remaining himself in attendance on the Deputy Commissioner of Kohat. "It would have been impossible," Edvvardes writes, " for any Chief to behave better. صفحہ 502 نوابزادہ رستم خان ، بنگش (بائیزئی بنگش) In 1857 Bahadar Sher Khan placed himself under the orders of Sir Herbert Edwardes at Peshawar, who wrote of his loyalty in the highest terms. صفحہ 500 مظفر خان تحصیل دار آف ہنگو خان بہادر محمد عثمان خان آف ہنگو He did good service during the Mutiny of 1857, and was granted a jagir of Rs. 100 per annum for life. صفحہ 520 شیر محمد خان Ghulam Haidar had no opportunity of actively displaying his loyalty during the Mutiny ; but his cousin Fatah Ali took service in the troop of horse raised by Coke, and was promoted to Rasaldar in recognition of his gallant conduct before Dehli, and again in Rohilkand. صفحہ 525 سید احمد شاہ، بانوری (عربی النسل) بلند خان ، خٹک ، آف خوشالگڑھ (اکوڑہ خٹک کا سردار) سید مخدوم شاہ جیلانی Sayad Makhdum Shah is a Provincial Darbari خانزادہ فتح محمد خان آف نیلب (خٹک) Jafar Khan sent some levies to Naushera and Peshawar during the Mutiny, and on return was granted an additional pension of Rs. 822. صفحہ 533 ڈیرہ جات ڈویژن ضلع بنّوں۔ خان عبداللہ، خان بہادر، آف عیسیٰ خیل On one occasion, after being out all day with his squadron, he met with a party of the 6th Foot, who were returning to camp in the evening, weary and prostrated with fatigue. He at once dismounted his men, and making the English soldiers mount the horses, led them into camp. Mahomed Sarfaraz Khan resigned in 1858, after the pacification of Hariana, and was rewarded with a jagir of Rs. 1,000 and the title of Khan Bahadar. صفحہ 541 ملک یار محمد خان آف کالاباغ (اعوان) میاں سُلطان علی آف میانوالی (عربی النسل) مانی خان، سپرکئی وزیر، آف گڑھی مانی خان (درویش خیل وزیری) ضلع ڈیرہ اسماعیل خان۔ الہ داد خان، سڈوزئی (نواب محمد سرفراز خان کا بیٹا) Nawab Sher Mahomed Khan is better known under his honorary title of Shah Nawaz Khan. The jagir he received in 1836 from the Sikhs was valued at a lakh of rupees per annum, with the condition of occasional personal attendance on the Maharaja w^ith a quota of horsemen. This w^as shortly afterwards commuted to a jagir of Rs. 60,000, free of service. صفحہ 556 The area of jagir lands held by the family in Dera Ismail Khan is about 320,000 acres, yielding a revenue of Rs. 36,887. They also hold nearly thirteen thousand acres in Multan. صفحہ 557 نواب رب نواز خان، علیزئی (درانی) (قندھار کے بھگوڑے مُلتان اور پھر ڈیرہ اسماعیل خان پر قابض ہوئے) When Nawab Mahomed Khan, Sadozai, came from Multan to take up the governorship of the Dera Province in 1792, he brought with him a number of Pathans, mostly of Durani origin, who served in his army, and gradually spread out and settled in the districts under his rule. There are still several families of so-called Multani Pathans in Dera Ismail Khan. They are, however, essentially a foreign race, and have but little connection with the people of the country. Chief amongst them is Nawab Rab Nawaz Khan, Alizai, son of the illustrious Faujdar Khan, who was one of the most worthy of the many good men who have rendered loyal service to Her Majesty since the Panjab was added to the Empire. A section of the Multani Pathans had overrun the Tank Ilaka on their own account after the break-up of the Durani Kingdom, holding its revenues in jagir, and would no doubt have continued to extend their dominion had not Sir Herbert Edwardes forcibly ousted them in favor of Nawab Shah Nawaz Khan shortly after British influence first began to make itself felt along the western border. صفحہ 560 نواب حافظ عبداللہ خان، علیزئی (درانی) (قندھار کے بھگوڑے مُلتان اور پھر ڈیرہ اسماعیل خان پر قابض ہوئے) For his services generally before annexation, Ghulam Hasan was awarded a jagir of Rs. i,ooo per annum in perpetuity in addition to his cash allowance of Rs. 2,400 granted in lieu of his jagir rights in the Tank Ilaka. صفحہ 568 نواب غلام قاسم خان آف ٹانک (کاٹی خیل) نواب عطاء محمد خان، خاکوانی Ata Mahomed Khan volunteered for service in Hindustan on the outbreak of the Mutiny, and proceeded by forced marches with a troop of horse to join Nicholson at Mardan. He engaged the rebels outside Jhilam, losing- several of his men in action, and then followed in Nicholson's tracks to Gurdaspur and finally on to Dehli. He was detached after the fall of the city to Rohtak and Hissar. صفحہ 581 حافظ سمندر خان، خواجکزئی Samandar Khan has a mafi of eighty-four acres in two villages of Tahsil Dera, and he owns land, yielding about one thousand rupees per annum, in the districts of Dera, Muzafargarh and Multan. صفحہ 585 سردار محمد افضل خان، گنڈاپور He also owns about eleven thousand acres in the Kalachi Tahsil. صفحہ 590 سردار علاوردی خان آف ہزارہ (قِزلباش) The Sardar has acquired about one hundred and seventy acres by purchase in Mauzas Hazara and Bahal in the Bhakkar Tahsil, and he has received a grant of three thousand five hundred acres at Pak Patan, Montgomery. He exercises magisterial powers within the limits of his jagir. صفحہ 590 سربلند خان، اسماعیل زئی Sarbiland Khan owns 2,230 acres in six villages in the Dera, Bhakar and Muzafargarh Tahsils. صفحہ 594 غلام سرور خان، سڈوزئی This Darbari is nearly related to the Nawab Sarfaraz Khan. His father, Hayatula Khan, did good service when the Sikh Army revolted at Bannu and Multan. He was awarded a pension of Rs. 4,000 and a perpetual jagir valued atRs. 1,000 per annum, partly in recognition of loyal services and partly in lieu of the Tank jagir rights which he was made to surrender with the other Multani grantees. He acted later on as a Tahsildar for a short period, صفحہ 595 He has acquired ownership of about six hundred acres in three villages of Dera and Bhakar Tahsils. صفحہ 596 ضلع ڈیرہ غازی خان۔ نواب سر امام بخش خان مزاری کارناموں کی فہرست بہت لمبی ہے صفحہ 602 سے 613 تک ملاحظہ کریں لب لباب یہ کہ انگریز نے مزاریوں کے انگریز سرکار کے لیے کارناموں کے عوض انہیں ڈیرہ ،راجن پور ملتان اور سندھ میں کشمور تک نوازہ نواب محمد خان، لغاری An znam of Rs. 1 2,000 is payable from the jamas of eight villages, from which the Tumandar collects in kind at the rate of one-fifth, except in the Darkhwast and Ganehar, صفحہ 617 میاں شاہ نواز خان سرائی آف حاجی پور (کلہوڑو) He sits on a gadi or cushion, and never rises when any one enters the room. He is spoken of as the Gadi-nashin. Until the death of the late Mian Sahib a pair of kettle-drums was always played whilst he was seated on the gadi. Mian Shah Nawaz Khan married a daughter of Fazal Mahomed, Kalhora of Burai, in the Khairpur Taluka of the Shikarpur district, but has no children living. صفحہ 625 سردار بہادر خان ، کھوسہ To Sakandar Khan, Rs. 5,000 in cash, five hundred acres of land from Rakh Chabri ; and to Sardar Bahadar Khan, three hundred acres from Rakh Chabri. The land-grants were free of revenue and water-advantage rates for the term of settlement. صفحہ 631 Sardar Bahadar Khan is an Honorary Magistrate. He enjoys an inam of Rs. 5,000, of which Rs. 600 are payable to Sakandar Khan. In addition to this, inams are payable to other members of the family as follows صفحہ 632 سردار میران خان، دریشک In August, 1857, the Maris, taking advantage of the unprotected state of the frontier, made a raid in force on the plains. They collected an immense number of cattle, killing the herdsmen, and drove them towards the hills. Hearing of what was happening, Sardar Bijar Khan, who was patrolling the country at the head of some mounted Drishaks, went in pursuit and came up with the Maris, over two hundred in number, at the Biiagiari Pass. Khatu Khan Bughti here joined him with fifty sowars ; and some levies, under Musa Khan Laghari from the Drigri Post, also came up. But the latter were not prepared to close with the Maris, who alighted from their horses and evidently meant fighting. The Drishaks also alighted and had to bear the brunt of the fight. Sardar Bijar Khan and his eldest son Drehan Khan were killed with thirtyeight other Drishaks ; and the Maris, who lost comparatively few men, made their way into the hills with the booty. صفحہ 632 Rs. 1,000 per annum was bestowed upon Sardar Miran Khan, صفحہ 636 Sardar Miran Khan estimates his income, including the inam and pension, at Rs. 10,000 per annum. صفحہ 636 سردار جلاب خان ، گُرچانی سردار احمد خان ، سُوری لُنڈ سردار فضل علی خان ، قیصرانی In the regular settlement an inam of Rs. 1,200 per annum was bestowed upon the Tumandar. Kaura Khan also received an 2na};i of Rs. 300 per annum, but lost his right of collecting in kind from the Tibi villages. اللہ بخش خان، سڈوزئی The Dera Ghazi Khan branch of the Sadozais are des- cended from Haji Sharif Khan, who was appointed Nawab of Multan, and afterwards of Dera Ghazi Khan by Ahmad Shah Durani. He held a jagir valued at Rs. 25,000 per annum. صفحہ 652 سردار مزار خان ، تبی لُنڈ The Lunds could only muster fifteen hundred all told ; but Lashkar Khan scorned to remain behind walls, and attacked them in the open, inflicting a severe defeat on them, and killing three hundred men. Islam Khan, the Bughti Chief, asked for terms on the field of battle, and was spared with three hundred men. They were hospitably entertained in Tibi Lund, and their wounds dressed, after which they were escorted back to the hills. The Bughtis still cherish the memory of this kind treatment. صفحہ 655 Sardar Mazar Khan is a fine specimen of a Frontier Chief. He is a man of keen intelligence and will, and in appearance is a typical Biluch. صفحہ 657 محمد ماسو خان نوٹکانی میاں اللہ بخش خان آف تونسہ (عربی النسل برکزئی پیر) محمد خان، میرانی Mahmud Khan who had been Wazir of the last Ghazi Khan, was continued as governor, and had power for upwards of thirty years, both over Dera Ghazi Khan and Muzafargarh. He bore the title of Janisar Khan. The last Ghazi Khan died in 1772. He was an incompetent man and given to drink, and the real power was wielded by Wazir Mahmud Khan. ضلع مظفرگڑھ محمد سیف اللہ خان آف خان گڑھ (پٹھان) میاں محبوب خان بہادر، گُرمانی

Image
 آپنے آپ نوں غیرت مند بہادر تے اسلام دا سپاھی آکھن آلی پچھلے ستر سالاں توں اقتدار و اختیار تے قابض غیر زمین زاد اشرافیہ دی اصلیت تے ایناں دے اشرافیہ، سردار، ملک بنن دا غیرت مند طریقہ انگریز دے کتے تے گٹر صاف کرنا، مسلماناں نال غداری تے مخبری کرنا سی جہدے بدلے انگریز کولوں خیرات لئی جائیداداں تے جاگیراں بنائیاں ،  بدقسمتی نال ایناں غدار ابن غداراں دیاں اولاداں اج وی ساڈے سر تے حکمران نیں ، تسیں اے گل نوٹ کرو کہ پنجاب تے پنجابی نوں گالاں کڈن ، مندا بولن ، ملک نوں گالاں کڈن ، سپتہ سندھو دے اصل وارثاں دیاں زمین جائیداداں تے قبضے کرن آلے وی ایہو ای غدار ابن غدار انگریز دے بھنگی نیں . تھلے دتے حقائق ایناں دی غیرت تے بہادری دا پوسٹ مارٹم کرن لئی کافی نیں .... *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*             +++++++++++++++++++++++++++ پنجاب کو کھانے اور بدنام کرنے والے انگریز کے دلالوں کا نامہ اعمال 👎 ⬇️ یہ انگریز کی ان غداروں کی زندگی میں جاری کردہ کتاب (چیفز اینڈ ٹرائبز آف پنجاب) کتاب سے لی گئی فہرست ہیں اس میں سب سے حیران کُن بات یہ ہے کہ پنجاب م...
Post a Comment
Read more

"چچ نامہ کے مطابق "سندھی سماٹ" قوم کا شجرہ" سندھ کے اصل باشندے سماٹ ھیں۔ سماٹ قبائل سندھ میں صدیوں سے رہ رھے ھیں اور انکے افراد اسلام میں داخل ھوتے رھے ھیں۔ اس لیے سماٹ مسلمان بھی ھیں اور ھندو بھی ھیں۔ سماٹ قوم کے قبائل یا سما قوم کی شاخیں سندھ سے باھر خاران ' جھالاوان ' مکران اور دشت ندی تک آباد ھیں۔ سماٹ سندھی قبائل کی تعداد 300 تک ھے۔ 2018 کے اعداد و شمار کے مطابق سندھ میں 14 لاکھ 35 ھزار عربی نژاد سندھی ھیں۔ 76 لاکھ 56 ھزار بلوچ نژاد سندھی ھیں۔ جبکہ 2 کروڑ 3 لاکھ سماٹ سندھی ھیں۔ تحفۃ الکرام جلد نمبر تین اور چچ نامہ جلد نمبر دو میں سماٹ یعنی سموں کو سام بن حضرت نوح علیہ السلام کی اولاد دکھایا گیا ھے۔ سموں یعنی سماٹ کا تفصیل وار "شجرہ" درجہ ذیل ھے؛ سام بن نوح کو چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا بدھا ' دوسرا بیٹا سنگھا ' تیسرا بیٹا بھاگرت اور چوتھا بیٹا ھمھمر۔ بدھا کو سولہ بیٹے تھے۔ بدھ ' سورھ ' سھتہ ' اکھیل ' اوتار ' امرھ ' بزیر اور دوسرے۔ بدھا کی اس اولاد کو راٹھور کہتے ھیں . سنگھا اور ھمھمر کی اولاد کو تودر کہتے ھیں۔ بھاگرت کا بیٹا ڈیرو۔ ڈیرو کا بیٹا اجیپار۔ اجیپار کا بیٹا دسرتھ ۔ دسرتھ کو تین رانیوں سے چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا رام ' دوسرا بیٹا لکشمن ' لکشمن کو اولاد نہیں تھی۔ تیسرا بیٹا بھرت اور چوتھا بیٹا چترگھن ۔ چترگھن کی اولاد کو چارن کہتے ھیں۔ بھرت کو چار بیٹے تھے۔ پرھار ' جنسپا ' کوریجا اور ناھیہ ۔ رام کو ایک بیٹا تھا نواکس۔ نواکس کا بیٹا تھا اتت۔ اتت کا بیٹا تھا نرگھت ۔ نرگھت کا بیٹا تھا کن ' جسکے نام سے کن شھر کہلاتا ھے۔ کن کا شھر کشمور اور روجھان کے درمیان ھے۔ کن کا بیٹا تھا راجا سنبوت۔ راجا سنبوت کو چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا تھا سام ' دوسرا بیٹا تھا بارکرہ ' تیسرا بیٹا ھنرت ' جسکو دکھن بھی کہتے ھیں اور چوتھا بیٹا ماوہ ۔ سام کو ایک بیٹا تھا جادم ' جسکو چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا ھسپت ' جسکی اولاد سندھ کے سما ھیں۔ دوسرا بیٹا کجپت ' جسکی اولاد چندا ھیں۔ تیسرا بیٹا بھوپت ' جسکی اولاد سندھ کے بھٹی ھیں۔ چوتھا بیٹا جو راسمہ ' جسکی اولاد سے رائے ڈیاچ تھا۔ جس نے چارن بیجل کو اپنا سرکاٹ کے دیا تھا۔ ھسپت کو ایک بیٹا تھا ' جسکا نام زبدری تھا۔ زبدری کا بیٹا تھا نیتھ ' جسکا بیٹا (راٹو) رانو نوتیار تھا ' نوتیار کا بیٹا اوڈھر تھا ' اوڈھر کا بیٹا ائودھ تھا ' ائودھ کا بیٹا لاکھیار تھا ' لاکھیار کا بیٹا تھا لاکھو۔ لاکھو بادشاھ بنا تھا ' جسکو پہلی رانی سے دو بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا اودھ ' جسکو اولاد نہیں تھی۔ مگر اسکے رھنے کی جگہ اسکے نام سے اودھ ملک کہلاتا ھے۔ دوسرا بیٹا مھر ' جسکو چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا تھا ستیا ' دوسرا بیٹا پاٹھاری ' تیسرا بیٹا ورھ اور چوتھا بیٹا ساند ۔ لاکھو راجہ کو دوسری رانی سے چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا انڑ ' دوسرا بیٹا چھٹو ' تیسرا بیٹا پھل لاکھو اور چوتھا بیٹا مناھیو ۔ چھٹو کو تین بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا تھا بابڑو ' دوسرا بیٹا تھا دنکنا اور تیسرا بیٹا تھا کله ۔ پھل لاکھو کا بیٹا تھا کلانی۔ پھل لاکھو بادشاھ کی دوسری رانی کے بڑے بیٹے انڑ کو ایک بیٹا تھا لاکھو۔ اسی لاکھو کا بیٹا تھا سمو۔ سمو کو دو بیٹے تھے ' ایک بیٹا کاکو اور دوسرا بیٹا تھا جکھریو۔ کاکے پوٹا مسلمان اسی کاکے کی اولاد ھیں اور جکھرا مسلمان جکھریہ کی اولاد ھیں۔ کاکا اپنی ریاست کاک کا حاکم تھا۔ اسکو دو بیٹے تھے' پہلا بیٹا پلی اور دوسرا بیٹا رائدن۔ پلی کی اولاد سے مسرق سمو اپنی کنبہ کا سردار تھا۔ رائدن کو نو بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا سمو ' جسکی اولاد سمیجا ھیں۔ دوسرا بیٹا نوتیار ' جسکی اولاد نوت ھیں ' تیسرا بیٹا لاکھو ' جسکی اولاد لنجار ھیں۔ سندھ کا مشہور درویش مخدوم ساھڑ لنجار اسی قوم سے تھا۔ چوتھا بیٹا ابڑو ' جسکی اولاد پھل ناھیا اور ڈاھر ناھیا ھیں۔ پانچواں بیٹا ناھیو۔ چھٹا بیٹا چنیسر ' جو اپنے وقت کا مشہور آدمی تھا۔ ساتواں بیٹا مناھیو۔ آٹھواں بیٹا کوریو ' جسکی اولاد کوریجا ھیں۔ نوواں بیٹا پلی ' جو اپنی قوم کا سردار تھا۔ پلی بن رائدن کو دو بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا اوڈھو ' جسکی اولاد اڈھیجا ' بھریا اور کدریہ پوٹا ھیں۔ دوسرا بیٹا ساند ' جو اپنی قوم کا سردار بنا تھا۔ ساند پلی کو سات بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا کاکا ' جسکی اولاد کاکیجا پوٹا ھیں۔ دوسرا بیٹا جاڑو ' جسکی اولاد جاڑیجا اور جاڑا ھیں۔ تیسرا بیٹا وارہ ' چوتھا بیٹا چنیجا ' پانچوان بیٹا ھنگورا ' جسکی اولاد ھنگورجا ' اڈیجا ' جگسی اور دھونرا ھیں۔ چھٹا بیٹا دیراہ ' جسکی اولاد کچھ والے سما ھیں ' ساتوان بیٹا باھوتھی۔ باھوتھی کو پانچ بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا ھالو ' جس کی اولاد ھالا ھیں۔ دوسرا بیٹا ھنگورو ' جسکی اولاد دھونرا ھنگورا ' چارہ ھنگورا اور رامدید ھین۔ تیسرا بیٹا ساھڈ ' جسکی اولاد ساھڑ سما ھیں۔ چوتھا بیٹا چیلاریا ' جسکی اولاد نھڑیا ھیں۔ پانچواں بیٹا جام ھاپر۔ جام ھاپر کو دو بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا راموجا اور دوسرا بیٹا جام جوناہ۔ جام جوناہ کا بیٹا کدراھو تھا ' جسکو تین بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا ساند ' جسکی اولاد رھوما ' لاکھٹیا اور جکھرا ھیں۔ دوسرا بیٹا سومرو اور تیسرا بیٹا لاکھا جام۔ لاکھا جام کا بیٹا تھا کاھا۔ کاھا کا بیٹا تھا لاکھو۔ کاھا کی وفات بعد اسکے بیٹے کا جنم ھوا اور اسکا نام بھی کاھا رکھا گیا۔ لاکھو کو بارہ بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا جوناہ ' جسکی اولاد نے سندھ پر حکمرانی کی۔ جو ساموئی شھر میں رھتے تھے۔ دوسرا بیٹا انڑ ' جو لوگوں پر راج کرتا تھا اور بے اولاد مرگیا۔ تیسرا بیٹا پلی ' جسکی اولاد پھل سما ھیں۔ چوتھا بیٹا کاھا ' جو سودیاری سموں کا بڑا بزرگ تھا۔ پانچواں بیٹا اوٹھا ' جس کی اولاد ساھا سما ' اوٹھا سما اور سیکھاٹھ سما ھیں۔ چھٹا بیٹا جیسر ' جسکی اولاد بھیپریا ھیں۔ ساتواں بیٹا منگر ' آٹھواں بیٹا ابڑو ' جسکی اولا ابڑیجا ھیں۔ نوواں بیٹا ھنگورو کنور ' جو سھیجا قوم کا سردار تھا۔ دسواں بیٹا سلطان ' جسکی اولاد سلطان اوٹھا ھیں۔ گیارھواں بیٹا رائدن اور بارھواں بیٹا لاکھو۔ ھنگورو کنور کو تین بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا ڈیسر ' دوسرا بیٹا مینھا اور تیسرا بیٹا مریدیو۔ ڈیسر کو پانچ بیٹے تھے۔ کاھا ' ھالار ' رکن ' ھنگورو اور جوناھ ۔ *PGF Int پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل*

Image
 "چچ نامہ کے مطابق "سندھی سماٹ" قوم کا شجرہ" سندھ کے اصل باشندے سماٹ ھیں۔ سماٹ قبائل سندھ میں صدیوں سے رہ رھے ھیں اور انکے افراد اسلام میں داخل ھوتے رھے ھیں۔ اس لیے سماٹ مسلمان بھی ھیں اور ھندو بھی ھیں۔  سماٹ قوم کے قبائل یا سما قوم کی شاخیں سندھ سے باھر خاران ' جھالاوان ' مکران اور دشت ندی تک آباد ھیں۔  سماٹ سندھی قبائل کی تعداد 300 تک ھے۔ 2018 کے اعداد و شمار کے مطابق سندھ میں 14 لاکھ 35 ھزار عربی نژاد سندھی ھیں۔ 76 لاکھ 56 ھزار بلوچ نژاد سندھی ھیں۔ جبکہ 2 کروڑ 3 لاکھ سماٹ سندھی ھیں۔ تحفۃ الکرام جلد نمبر تین اور چچ نامہ جلد نمبر دو میں سماٹ یعنی سموں کو سام بن حضرت نوح علیہ السلام کی اولاد دکھایا گیا ھے۔ سموں یعنی سماٹ کا تفصیل وار "شجرہ" درجہ ذیل ھے؛ سام بن نوح کو چار بیٹے تھے۔ پہلا بیٹا بدھا ' دوسرا بیٹا سنگھا ' تیسرا بیٹا بھاگرت اور چوتھا بیٹا ھمھمر۔ بدھا کو سولہ بیٹے تھے۔ بدھ ' سورھ ' سھتہ ' اکھیل ' اوتار ' امرھ ' بزیر اور دوسرے۔ بدھا کی اس اولاد کو راٹھور کہتے ھیں . سنگھا اور ھمھمر کی اولاد کو تودر کہتے ھیں۔ ب...
Post a Comment
Read more

کیا آج تک کسی نے پنجاب یا پنجابیوں پر ھونے والے مظالم نا انصافیوں دوسرے صوبوں میں نسل کشی املاک پر قبضے اور جلاؤ گھیراؤ جبری علاقہ بدری ، بے بنیاد الزام تراشی گالی گلوچ اور نفرت کے برتاؤ پر ایسے معافی مانگی ؟؟؟ کیا پنجابیوں کی طرح اس خطے کی کسی قوم کے بیس لاکھ افراد چند دنوں میں مارے گئے ؟؟؟ کیا پنجابیوں کی طرح کروڑوں لوگ اجڑے اور گھروں سے بے گھر ھوئے ؟؟؟ کیا بلوچستان میں بسوں سے شناختی کارڈ دیکھ کر ایک ھی وقت میں درجنوں کی تعداد میں مارے گئے غریب پنجابیوں کی طرح کسی اور صوبے کے لوگ شناخت کرکے مارے گئے ، انکے قتل کو سر عام قبول کرنے والے خود کو بلوچ(بی ایل اے) نہیں کہتے ؟؟؟؟ نیچے دے گئے بیانات دینے والے ابن الوقت ،موقع پرست ، منافق ، مفاد پرست اقتدار کے بھوکے لوگوں نے کیا آج تک پنجاب اور پنجابیوں سے اپنے گناہوں کی معافی مانگی؟؟؟ اس برتاؤ اور روئیے کے بڑے ذمہ دار خود پنجاب کے پنجابی ھیں کیوں ؟؟؟ اس لئے کہ وہ پنجابی نہیں بنے، اگر وہ بھی پنجابی بن جاتے دوسرے صوبوں کی طرح اقتدار کے ایوانوں، اسٹیبلشمنٹ ، سیاسی جرنیلوں،ابن الوقت سیاست دانوں کو ڈنڈہ کرتے تو ایسے ھی یہ سب پنجابی سے بھی نہ صرف معافی مانگتے بلکہ پیر بھی پکڑتے ... *بلوچوں سے معافی مانگنے کی مختضر تاریخ* میں تسلیم کرتا ہوں کہ بلوچوں پر ہم نے ظلم کے پہاڑ توڑے ہیں جس پر میں غیور بلوچوں سے معافی مانگتا ہوں ذوالفقار علی بھٹو ڈیرہ بگٹی 28-07-1974 بلوچوں کے ساتھ ماضی میں جو کچھ حکمرانوں نے کیا اس کے لیے بلوچوں سے معافی چاہتا ہوں ضیا الحق لاہور کینٹ 05-July-1982 پاک فوج کے علاوہ کسی لشکر کو نہیں مانتا مھٹی بھر عناصر باز آئیں ورنہ کچل دیں گے ماضی میں ہوئے بلوچوں کے ساتھ ناانصافیوں کا ازالہ کریں گے پرویز مشرف 16 -nov -2006 بالاچ کی شہادت کا دکھ ہے بلوچوں کے ساتھ ناانصافیوں کا سلسلہ بند ہونا چاہیے کسی قوم کو طاقت کے زریعے دبایا نہیں جاسکتا بے نظیر بھٹو خیابان سحر کراچی 20-July-2007 حکومت میں آہ کر بلوچوں کے دکھوں کا مدوا کریں گے بلوچوں کے ساتھ ہماری establishment نے بہت ظلم کیے ہیں جن پر پنجاب کی طرف سے معافی مانگتا ہوں میاں محمد نواز شریف خیابان سحر کراچی 19-December-2011 بلوچوں کو ہم سے سیاست سیکھنی چاہے معاضی کو بھول کر ہمیں اب آگے بڑھنا ہوگا بلوچوں سے طے دل سے معافی چاہتا ہوں آصف زرداری گڑھی خدا بخش لاڈکانہ 27-December-2013 میرے بلوچی بھائیوں میں پورے پاکستان کی طرف سے آپ سے معافی مانگتا ہوں ہم نے آپ کو ایسے رکھا جیسے ہم نے مشرقی پاکستانیوں کو رکھا عمران خان ڈی چوک اسلام آباد 21-September-2014 *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 کیا آج تک کسی نے پنجاب یا پنجابیوں پر ھونے والے مظالم نا انصافیوں دوسرے صوبوں میں نسل کشی املاک پر قبضے اور جلاؤ گھیراؤ جبری علاقہ بدری ، بے بنیاد الزام تراشی گالی گلوچ اور نفرت کے برتاؤ پر ایسے معافی مانگی ؟؟؟ کیا پنجابیوں کی طرح اس خطے کی کسی قوم کے بیس لاکھ افراد چند دنوں میں مارے گئے ؟؟؟ کیا پنجابیوں کی طرح کروڑوں لوگ اجڑے اور گھروں سے بے گھر ھوئے ؟؟؟ کیا بلوچستان میں بسوں سے شناختی کارڈ دیکھ کر ایک ھی وقت میں درجنوں کی تعداد میں مارے گئے غریب پنجابیوں کی طرح کسی اور صوبے کے لوگ شناخت کرکے مارے گئے ، انکے قتل کو سر عام قبول کرنے والے خود کو بلوچ(بی ایل اے) نہیں کہتے ؟؟؟؟  نیچے دے گئے بیانات دینے والے ابن الوقت ،موقع پرست ، منافق ، مفاد پرست اقتدار کے بھوکے لوگوں نے کیا آج تک پنجاب اور پنجابیوں سے اپنے گناہوں کی معافی مانگی؟؟؟ اس برتاؤ اور روئیے کے بڑے ذمہ دار خود پنجاب کے پنجابی ھیں کیوں ؟؟؟ اس لئے کہ وہ پنجابی نہیں بنے، اگر وہ بھی پنجابی بن جاتے دوسرے صوبوں کی طرح اقتدار کے ایوانوں، اسٹیبلشمنٹ ، سیاسی جرنیلوں،ابن الوقت سیاست دانوں کو ڈنڈہ کرتے تو ایسے ھی یہ سب پنجابی ...
Post a Comment
Read more

سندھی قوم پرست دھانی نوں پاکستان کرکٹ ٹیم دا پہلا سندھی کھڈاری آکھ کے کراچی نوں سندھ توں وکھ تسلیم کر رئے نیں ، جے کراچی حیدرآباد سندھ اے تے فیر کراچی حیدرآباد دے کھڈاری جہڑے پاکستان کرکٹ ٹیم بنن توں لے کے اج تائیں اوھدا حصہ رئے نیں او کداں سندھی کھڈاری نئیں ؟؟؟

Image
 سندھی قوم پرست دھانی نوں پاکستان کرکٹ ٹیم دا پہلا سندھی کھڈاری آکھ کے کراچی نوں سندھ توں وکھ تسلیم کر رئے نیں ،  جے کراچی حیدرآباد سندھ اے تے فیر کراچی حیدرآباد دے کھڈاری جہڑے پاکستان کرکٹ ٹیم بنن توں لے کے اج تائیں اوھدا حصہ رئے نیں او کداں سندھی کھڈاری نئیں ؟؟؟
Post a Comment
Read more

سندھی،پشتون،بلوچ،تے مہاجر پاکستان آرمی نوں "پنجابی فوج" آکھدے نیں ، جے اے پنجابی فوج اے تے فیر ، فوج وچوں ۳۵۰۰۰۰ پشتون،مہاجر، بلوچ،سندھی نوں فارغ کرن دی حمایت وی کرن تاں کہ فوج واقعی پنجابی بن جائے .. اینج تے فیر اینج ای سئی .. *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل .PGF Int*

Image
 سندھی،پشتون،بلوچ،تے مہاجر پاکستان آرمی نوں "پنجابی فوج"  آکھدے نیں ، جے اے پنجابی فوج اے تے فیر ، فوج وچوں ۳۵۰۰۰۰  پشتون،مہاجر، بلوچ،سندھی نوں فارغ کرن دی حمایت وی کرن تاں کہ فوج واقعی پنجابی بن جائے ..  اینج تے فیر اینج ای سئی .. *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل .PGF Int*
Post a Comment
Read more

کی سپتہ سندھو دی سبھ توں وڈی قوم پنجابی دوجی وڈی قوم سماٹ(سندھی)تیجی وڈی قوم براہوی سمیت ساریاں ۹ قوماں سیاسی سماجی شعوری طور اینیاں مضبوط/طاقتور نیں کہ؛ پنجاب سندھ بلوچستان دے اقتدار اختیار تے قابض پشتون اشرافیہ، بلوچ فیوڈلز/سرداراں ، سید/ شاہ/ پیر/ مخدوم وڈیریاں ، ھندی (اردو) بولن والیاں دا ایس دھرتی دے اقتدار اختیار زمیناں تے قبضہ/تسلط ختم کرا سکن؟؟؟ *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 کی سپتہ سندھو دی سبھ توں وڈی قوم پنجابی دوجی وڈی قوم سماٹ(سندھی)تیجی وڈی قوم براہوی سمیت ساریاں ۹ قوماں سیاسی سماجی شعوری طور اینیاں مضبوط/طاقتور نیں کہ؛ پنجاب سندھ بلوچستان دے اقتدار اختیار تے قابض پشتون اشرافیہ، بلوچ فیوڈلز/سرداراں ، سید/ شاہ/ پیر/ مخدوم وڈیریاں ، ھندی (اردو) بولن والیاں دا ایس دھرتی دے اقتدار اختیار زمیناں تے قبضہ/تسلط ختم کرا سکن؟؟؟ *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

پنجابی قوم پرست ۴ کم کرنا کیوں ضروری اے ؟؟؟ ۱- پنجابی قوم وچ سیاسی شعور پیدا کرکے پنجابیاں دی سماجی عزت ' سیاسی حیثیت تے معاشی حالت چنگی کرن لئی پروگرام بناکے اوھدے تے عمل کرن لئی ٹیم بنان۔ ۲- سماٹ ' براھوئی ' ھندکو ' کشمیری ' گلگتی بلتستانی ' کوھستانی ' چترالی ' سواتی ' ڈیرہ والی ' گجراتی ' راجستھانی قوماں نال پنجابی قوم دے بہترین سماجی ' سیاسی اور معاشی رشتے بنان تے ودھان لئی عملی کوشش کرن . ۳- پنجاب تے پنجابی قوم نال بغض تے دشمنی رکھن آلے پشتون اشرافیہ ' بلوچ سرداراں' ھندوستانی مھاجر اشرافیہ ، پنجاب دے جنوبی علاقیاں/ دیہی سندھ تے قابض جعلی عربی نژاد ڈبہ پیراں/شاھاں/ساداتاں دی سماجی ' سیاسی تے معاشی قبضہ گیری تے پنجابیاں نال ظلم زیادتی کرن دی عادت ختم کران لئی مضبوط بیانیہ بنا کے مربوط عمل کرن . ۴- مضبوط بیانیہ اوس ویلے ای بن تے کامیاب ھو سکدا اے جد سارے پنجابی قوم پرست/سیوک/سوجھوان/آگو پنجاب پنجابی لئی سارے دھرمی مسلکی سیاسی سماجی معاشرتی اختلاف اک پاسے رکھ کے اک مٹھ ھو کے پنجاب پنجابی نال جڑے ہر مسئلے/پریشانی/حق تلفی/ظلم زیادتی/نا انصافی خلاف اک زبان/اک مٹھ ھو کے بولن/جدوجہد کرن/بھرواں احتجاج کرن .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 پنجابی قوم پرست ۴ کم کرنا کیوں ضروری اے ؟؟؟ ۱- پنجابی قوم وچ سیاسی شعور پیدا کرکے پنجابیاں دی سماجی عزت ' سیاسی حیثیت تے معاشی حالت چنگی کرن لئی پروگرام بناکے اوھدے تے عمل کرن لئی ٹیم بنان۔ ۲- سماٹ ' براھوئی ' ھندکو ' کشمیری ' گلگتی بلتستانی ' کوھستانی ' چترالی ' سواتی ' ڈیرہ والی ' گجراتی ' راجستھانی قوماں نال پنجابی قوم دے بہترین سماجی ' سیاسی اور معاشی رشتے بنان تے ودھان لئی عملی کوشش کرن . ۳- پنجاب تے پنجابی قوم نال بغض تے دشمنی رکھن آلے پشتون اشرافیہ ' بلوچ سرداراں' ھندوستانی مھاجر اشرافیہ ، پنجاب دے جنوبی علاقیاں/ دیہی سندھ تے قابض جعلی عربی نژاد ڈبہ پیراں/شاھاں/ساداتاں دی سماجی ' سیاسی تے معاشی قبضہ گیری تے پنجابیاں نال ظلم زیادتی کرن دی عادت ختم کران لئی مضبوط بیانیہ بنا کے مربوط عمل کرن . ۴- مضبوط بیانیہ اوس ویلے ای بن تے کامیاب ھو سکدا اے جد سارے پنجابی قوم پرست/سیوک/سوجھوان/آگو پنجاب پنجابی لئی سارے دھرمی مسلکی سیاسی سماجی معاشرتی اختلاف اک پاسے رکھ کے اک مٹھ ھو کے پنجاب پنجابی نال جڑے ہر مسئلے/پریشانی/حق تلفی/ظل...
Post a Comment
Read more

دو تصویراں دو وکھ موضوع پر ٹارگٹ اک؛ پنجاب تے پنجابی !!! پنجابیو کدوں ہوش وچ آؤ گے ؟؟؟ *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 دو تصویراں دو وکھ موضوع پر ٹارگٹ اک؛  پنجاب تے پنجابی !!! پنجابیو کدوں ہوش وچ آؤ گے ؟؟؟ *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

خیل جبران آکھیا؛ کہ سمندر وچ ڈگن پہلاں دریا خوف وچ ھوندا اے کہ کی ھووے گا ، دریا پچھے مڑ کے آپنا رستہ ویکھدا اے پہاڑاں دیاں چوٹیاں میدان جنگل پنڈ تھاں سبھ یاد آندے نیں اوھدے سامنے اک بوھت وڈا ، لا محدود سمندر ھوندا اے جہدے وچ اونھوں رلنا/ملنا ھوندا اے ، دریا سمجھدا اے کہ میں سمندر وچ گم ھو جاواں گا پر اوھدے کول سمندر وچ ڈگن/رلن توں علاوہ کوئی ھور چارہ وی نئیں ھوندا ، دریا سمندر وچ ڈگ کے سمندر ای بن جاندا اے تے اوھدا خوف/ڈر وی مک جاندا اے ایس لئی کہ او جان جاندا اے کہ میں گم نئیں ھویا بلکہ سمندر بن گیا آں . ایسے طراں کوئی وی واپس ماضی وچ نئیں جا سکدا واپسی نا ممکن اے ، جہڑے پنجابی آپنی قوم دے حقاں دی گل کرن توں ڈر دے خوف کھاندے نیں اونھاں دی حالت وی سمندر وچ ڈگن توں پہلاں دریا ورگی اے او نئیں جاندے کہ قوم دے حقاں لئی اٹھن والی واج/تحریک وچ رل کے او آپ اک طاقت تے سمندر بن جان گے ، پنجابیو خاص کرکے پنجاب دے پنجابیو اٹھو آپنی تے آپنیاں آن والیاں نسلاں لئی آپنے حقاں آپنی ماں بولی رہتل دی راکھی کرو ، اک مٹھ تے اک واج ھون وچ ای بقاء تے تحفظ اے ، پاکستان وچ اج سبھ توں ودھ خطرے وچ پنجاب پنجابی دی بقاء اے ، طاقت دے ایوان پنجاب نوں پوری طاقت ، حکومتی مشینری نال برباد کرن تے لگے نیں اوھدی تازہ مثال ملتان ڈی ایچ اے لئی درخواستاں دی وصولی دا اشتہار تے پورے پاکستان وچوں صرف پنجاب دا ڈومیسائل سسٹم ختم کرنا اے، پنجاب دے پنجابیو تسیں خوف چھڈ کے آپنی بقاء تے شناخت لئی اک مٹھ ھو جاؤ قوم پرستی دے سمندر وچ رلت کرو تے آپ سمندر بن کے سارے دریاواں نوں آپنے اندر جذب کرکے ونڈ/بربادی دے خطرے توں ازاد ھو جاؤ. »افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 خیل جبران آکھیا؛  کہ سمندر وچ ڈگن پہلاں دریا خوف وچ ھوندا اے کہ کی ھووے گا ، دریا پچھے مڑ کے آپنا رستہ ویکھدا اے پہاڑاں دیاں چوٹیاں میدان جنگل پنڈ تھاں سبھ یاد آندے نیں اوھدے سامنے اک بوھت وڈا ، لا محدود سمندر ھوندا اے جہدے وچ اونھوں رلنا/ملنا ھوندا اے ، دریا سمجھدا اے کہ میں سمندر وچ گم ھو جاواں گا پر اوھدے کول سمندر وچ ڈگن/رلن توں علاوہ کوئی ھور چارہ وی نئیں ھوندا ، دریا سمندر وچ ڈگ کے سمندر ای بن جاندا اے تے اوھدا خوف/ڈر وی مک جاندا اے ایس لئی کہ او جان جاندا اے کہ میں گم نئیں ھویا بلکہ سمندر بن گیا آں . ایسے طراں کوئی وی واپس ماضی وچ نئیں جا سکدا واپسی نا ممکن اے ،  جہڑے پنجابی آپنی قوم دے حقاں دی گل کرن توں ڈر دے خوف کھاندے نیں اونھاں دی حالت وی سمندر وچ ڈگن توں پہلاں دریا ورگی اے او نئیں جاندے کہ قوم دے حقاں لئی اٹھن والی واج/تحریک وچ رل کے او آپ اک طاقت تے سمندر بن جان گے ، پنجابیو خاص کرکے پنجاب دے پنجابیو اٹھو آپنی تے آپنیاں آن والیاں نسلاں لئی آپنے حقاں آپنی ماں بولی رہتل دی راکھی کرو ، اک مٹھ تے اک واج ھون وچ ای بقاء تے تحفظ اے ، پاکستان وچ اج سبھ توں ودھ خط...
Post a Comment
Read more

کل کالج دے زمانے دیاں کتاباں چیک کر دیاں سن اسی ۸۰ دے دہاکے/دہائی دے دو رسالے "لہراں" تے "کرن" مل گئے دونوں رسالے اوس ویلے دے دو مہان پنجابی سیوکاں/ ہستیاں دے لئی چھپے جہڑے سانوں سن اسی دے مختلف سالاں وچ چھڈ کے/شھید ھو کے رب سوہنے دے دربار حاضر ھو گئے ، لہراں لہور توں چھپن والا رسالہ سی تے مسعود کھدر پوش ھوراں دے چلانا کرن تے خصوصی شمارہ طور چھاپیا گیا ، کرن اشتیاق شھید لئی خصوصی شمارہ پی ایم او PMO (پنجابی میڈیکوز آرگنائزیشن ) ولوں چھاپیا گیا ، دویں رسالے اک واری فیر ویکھ کے سن اسی ۸۰ دی دور دیاں یاداں تازہ ھو گئیاں سوچیا سنگیاں بیلیاں نال شئیر کر دواں. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 کل کالج دے زمانے دیاں کتاباں چیک کر دیاں سن اسی ۸۰ دے دہاکے/دہائی دے دو رسالے "لہراں" تے "کرن" مل گئے دونوں رسالے اوس ویلے دے دو مہان پنجابی سیوکاں/ ہستیاں دے لئی چھپے جہڑے سانوں سن اسی دے مختلف سالاں وچ چھڈ کے/شھید ھو کے رب سوہنے دے دربار حاضر ھو گئے ،  لہراں لہور توں چھپن والا رسالہ سی تے مسعود کھدر پوش ھوراں دے چلانا کرن تے خصوصی شمارہ طور چھاپیا گیا ،  کرن اشتیاق شھید لئی خصوصی شمارہ پی ایم او PMO (پنجابی میڈیکوز آرگنائزیشن ) ولوں چھاپیا گیا ، دویں رسالے اک واری فیر ویکھ کے سن اسی ۸۰ دی دور دیاں یاداں تازہ ھو گئیاں سوچیا سنگیاں بیلیاں نال شئیر کر دواں. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

مون لاء سنڌ ڌرتي به اوتروئي مقدس آهي جيتري پنجاب ڌرتي، هن جي مٽي ۾ منهنجا پنهنجا پيارا مٽ مائٽ دوست سنگتي دفن/پوريل آهن۔

 مون لاء سنڌ ڌرتي به اوتروئي مقدس آهي جيتري پنجاب ڌرتي، هن جي مٽي ۾ منهنجا پنهنجا پيارا مٽ مائٽ دوست سنگتي دفن/پوريل آهن۔
Post a Comment
Read more

عاشق آں پنجابی دا پنجاب دا نشئی آں

 عاشق آں پنجابی دا  پنجاب دا نشئی آں
Post a Comment
Read more

ہر آنڈے دے وڈے گول سرے وچ رب سوہنے نیں ھوا/آکسیجن دا اک بلبلہ/نکا جیہا گولہ رکھیا اے ، آنڈیاں تے بیٹھی ککڑی ایس سرے نوں اوپر نوں کر دی رہندی اے کیوں جے چوچے دا مونھ ایس چوڑے/ وڈے حصے ول بن دا اے ، جد چوچا پورے دناں دا ھو جاندا اے تے او ایسے بلبلے/ گولے چوں آکسیجن لے کے ساہ لیندا اے ، چوچے کول ایس آکسیجن دے بلبلے دے مکن توں پہلاں آنڈے دا چھلکا توڑ کے بار آن دا ای سما/ویلہ ھوندا اے جے او چھلکا ناں توڑ سکے تے ماں/ککڑی نوں ترلا چوں چوں کرکے کردا اے تے ککڑی آپنی چونج نال اوس حصے وچ موری کر دیندی اے تے چوچا آنڈے توں بار آ جاندا اے جتھے آکسیجن دا دریا/سمندر اونھوں مل جاندا اے ، جے چوچا آنڈے اندر موجود تھوڑی جئی آکسیجن نوں ای حیاتی سمجھ کے آنڈا توڑن دی ھمت ناں کرے تے آنڈے دے اندر ای مر جائے جداں کئی چوچے آنڈے دے اندر ای مر جاندے نیں ناں او بار آن لئی آنڈا توڑ دے نیں تے ناں ای ماں/ککڑی نوں واج دے کے مدد منگ دے نیں تے اندر ای مر مک جاندے نیں . اھم نکتہ اے وے کہ چوچے نوں آنڈے دے اندروں آزاد ھون لئی چھلکا/خول توڑنا یاں ماں اگے فریاد کرنا یاں مدد منگنا بوھت ضروری اے . ایس گل توں انسان لئی سبق اے وے کہ ایس فانی حیاتی دے مکن/ختم ھون توں پہلاں آپنے ایمان دی طاقت نال آپنے نفس دے خول/پنجرے توں آزاد ھو جائے ، ستر مانواں توں ودھ پیار کرن والے ربّ سوہنے توں مدد منگے/ فریاد کرے تے آخرت دی ابدی حیاتی نوں امن چین سکون نال گزارن لئی عذاب سزا توں بچا لووے . پنجابیاں خاص کرکے پنجاب دے پنجابیاں لئی ایس نقطے وچ اے سبق اے کہ ؛ ایس توں پہلاں کہ پنجابی شناخت ، ماں بولی رہتل لئی اٹھن والی پنجابی قوم پرستی دی لہر دا آکسیجن مک جائے یاں مکا دتا جائے سارے پنجابی آپنی شناخت تے دھرتی بچان لئی اؤپری بولی رہتل دی ذہنی غلامی جعلی دھرمی تے ملکی چورن دے خول نوں توڑ کے بار نکلن تے آپنی تے آپنیاں آن والیاں نسلاں نوں قومی شعوری موت توں بچن تے بچان، رب سوہنے ولوں دتے گئے اسلام قرآن دی تلیم توں ہٹ کے آپنی دکانداری چلان لئی گمراہ کرن والے ناں دے مولویاں توں جان چھڑان ، اونھاں دے بنائے ھوئے جعلی دھرمی خول توں بار نکل کے اصلی تے خالص دھرم قرآن تے سنت نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی حیات مبارکہ نوں پڑھ کے اوس مطابق حیاتی گزارن ، ایس کم لئی رب سوہنے اگے فریاد کرنا تے آپ ھمت کرنا بوھت ضروری اے ... «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 ہر آنڈے دے وڈے گول سرے وچ رب سوہنے نیں ھوا/آکسیجن دا اک بلبلہ/نکا جیہا گولہ رکھیا اے ، آنڈیاں تے بیٹھی ککڑی ایس سرے نوں اوپر نوں کر دی رہندی اے کیوں جے چوچے دا مونھ ایس چوڑے/ وڈے حصے ول بن دا اے ، جد چوچا پورے دناں دا ھو جاندا اے تے او ایسے بلبلے/ گولے چوں آکسیجن لے کے ساہ لیندا اے ، چوچے کول ایس آکسیجن دے بلبلے دے مکن توں پہلاں آنڈے دا چھلکا توڑ کے بار آن دا ای سما/ویلہ ھوندا اے جے او چھلکا ناں توڑ سکے تے ماں/ککڑی نوں ترلا چوں چوں کرکے کردا اے تے ککڑی آپنی چونج نال اوس حصے وچ موری کر دیندی اے تے چوچا آنڈے توں بار آ جاندا اے جتھے آکسیجن دا دریا/سمندر اونھوں مل جاندا اے ، جے چوچا آنڈے اندر موجود تھوڑی جئی آکسیجن نوں ای حیاتی سمجھ کے آنڈا توڑن دی ھمت ناں کرے تے آنڈے دے اندر ای مر جائے جداں کئی چوچے آنڈے دے اندر ای مر جاندے نیں ناں او بار آن لئی آنڈا توڑ دے نیں تے ناں ای ماں/ککڑی نوں واج دے کے مدد منگ دے نیں تے اندر ای مر مک جاندے نیں . اھم نکتہ اے وے کہ چوچے نوں آنڈے دے اندروں آزاد ھون لئی چھلکا/خول توڑنا یاں ماں اگے فریاد کرنا یاں مدد منگنا بوھت ضروری اے . ایس گل توں انسان لئی سبق ...
Post a Comment
Read more

پنجاب دے بالاں نوں اونھاں دا مڈھلا حق ماں بولی وچ تلیم ناں دین دا کی نقصان اے اوھدا اک نکا جیہا نمونہ اے وڈیو اے ، سنو تے سوچو اے عمل بالاں دی نفسیات تے کنا اثر پاندا اے ... «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 پنجاب دے بالاں نوں اونھاں دا مڈھلا حق ماں بولی وچ تلیم ناں دین دا کی نقصان اے اوھدا اک نکا جیہا نمونہ اے وڈیو اے ، سنو تے سوچو اے عمل بالاں دی نفسیات تے کنا اثر پاندا اے ... «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

خاب/سفنہ ویکھن لئی نیندر ضروری نئیں پر خاب/سفنہ پورا کرن لئی جاگنا بوھت ضروری اے ... «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 خاب/سفنہ ویکھن لئی نیندر ضروری نئیں پر خاب/سفنہ پورا کرن لئی جاگنا بوھت ضروری اے ... «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

تہاڈی قوم پرستی اپنی ذات لئی اے یاں قوم لئی؟ سیاست وچ لوکاں دی دلچسپی دو طراں دی ہوندی اے۔ ۱. اک دوجیاں دی سیاست/نظریات تے تبصرے/تنقید/اختلاف کرن لئی۔ ۲. دوجی آپنے نظرئیے/سوچ/ وژن مطابق عملی/علمی/قلمی جدوجہد کرن لئی۔ آپنے نظرئیے/سوچ مطابق عملی/علمی/قلمی جدوجہد دے وی دو مقصد/ٹاگٹ ہوندے نیں۔ ۱. ایس کم لئی/پارٹی/تنظیم/گروپ بنا کے ھم خیال/نظریہ دوستاں یاراں/لوکاں اگے آپنے آپ نوں وڈا لیڈر/آگو/سوجھوان ثابت کرنا. ۲. آپنے/مقصد/مشن نوں پورا/کامیاب کرن لئی بے لوث کوشش/جدوجہد کرنا تے سب دے نظریات جذبات دا آدر کرنا ، آپنی انا/مفاد/ذاتی پسند ناں پسند تے قوم دے مفاد نوں اوپر رکھنا . ایسے طراں قوم پرستی دی جدوجہد کرن والےوی یاں آپنی قوم لئی کم کر دے یاں فیر صرف آپنی پھوں پھاں تے چودھراہٹ لئی . قوم لئی کم کرنا بوھت اوکھا اے ، قوم پرستی کرن لئی سال وچ کوئی دو چار اکٹھ تے جلسے جلوس نئیں کرنے ھوندے بلکہ ۲۴ گھنٹے تے سال دے ۳۶۵ دن آپنی قوم دے حقاں لئی لڑنا تے قوم دا سیاسی شعور ودھان دے نال نال آپنی قوم /دھرتی ماں دے دشمناں نال وی یدھ/مکالمہ کرنا تے دلیل نال مونھ توڑ جواب دینا پیندا اے . ۲۱ صدی شروع توں ای Globalization دی صدی اے پر Covid 19/کرونا دی وبا توں باد دنیاں وچ جسمانی طور کم کرن دی بجائے سب کج آن لائن/یاں سوشل میڈیا/موبائل کمیونیکیشن راہیں کم کرن دا رجحان ودھ دا جا ریااے تے سوشل میڈیا ای اج کل دے ڈیرے ' چوپال یا بیٹھک نیں جتھے نظریات دا پرچار آپنیاں سوشل تے معاشی معاشرتی تے فلاحی کماں دا پرچار ودھ دا جا ریا اے تے پرانے ڈیرے بیٹھکاں دا رواج گھٹ دا جا ریا اے .. دنیاں وچ پنجابی قوم ۲۰ کروڑ توں ودھ اے جدکہ پاکستان وچ ۱۳ کروڑ توں ودھ اے۔ اک بندہ جسمانی طور تے ودھ توں ودھ دس ہزار یا زیادہ تو زیادہ اک لکھ (جہڑا بوھت مشکل اے) بندیاں نال رابطہ رکھ/کر سکدا اے تے فیر باقی کروڑاں تائیں آپنی گل کداں پہنچائے؟ فیس بک تے ہر بندے کول ۵۰۰۰دوستاں/فرینڈز دی گنجائش اے دو چار سو سانجھے/میوچل فرینڈ کھڈ دیو تے فیر وی ہر بندے کول ۴۵۰۰ فرینڈ نویں ھوندے نیں ایس لئی ہر دن اونھاں نوں قوم دی تریخ/مشکلاں/مصیبتاں/پریشانیاں بارے جانکاری/اطلاع ملے سیاسی/ قومی معاملیاں دا علم ملے تے اونھاں دا سیاسی تے قومی شعور ضرور ودھے گا تے بوھتا نئیں تے دس ویح پرسنٹ/فیصد لوکاں وچ قوم پرستی جاگے گی نال سیاسی شعور وی ودھے گا . سوشل میڈیا تے پوسٹ کرن وچ تے اک منٹ توں وی گھٹ ویلہ لگدا اے پر اس پوسٹ نوں لکھن لئی کئی گھنٹے یاں دیہاڑے وی لگ جاندے نیں اک اک اکھر کئی واری چیک کرنا پیندا اے کہ کوئی نقطہ/اکھر/ اعداد و شمار غلط نہ ہووے تے اے سبھ لکھن توں پہلاں کنی مغز ماری کرنی تے پڑھنا پیندا اے ، اے صرف لکھن تے تحقیق کرن والے ای جاندے نیں، اے کم سال دے ۳۶۵ دن تے دن دے چویح گھنٹے وی لے لیندا اے، اے کم سال وچ دو تین واری جلسے جلوس کرن تے کھڑے ہو کے نعرہ لان والے کم توں بوھت اوکھا تے صبر آزما وی اے۔ پنجابی قوم دی پاکستان وچ تعداد ۱۲ کروڑ توں ودھ اے، پچھلے کج سالاں وچ سوشل میڈیا راہیں پنجابیاں وچ قومی تے سیاسی شعور تیزی نال ودھیا اے ایس شعور دے ودھارے نال ھن پنجابی قوم نوں پنجابی دے ناں تے اک مٹھ کرنا ویلے دی اھم تے ضروری لوڑ اے . ‏« کسے ناکام جدوجہد/قومی سیاسی تحریک دی سب توں وڈی وجہ اے ھوندی اے کہ؛ ۱.لیڈر قوم پرست دی بجائے مفاد/انا پرست ھووے فیصلے قومی مفاد دی بجائے ذاتی پسند ناں پسند/اقربا پروری دے مطابق کرے. ۲.مقصد/نظرئیے/منزل توں محروم/انجان لوکاں نوں کٹھا کرلیا جاوے. ۳.دوجے قوم پرست لیڈراں/سوجھواناں نال صرف نظریاتی اختلاف نوں ذاتی اختلاف بنا لینا. کسے تحریک/جدوجہد یاں انقلاب نوں کامیاب کرن لئی لیڈر نوں آپنی ذاتی پسند ناں پسند/آنا/مفاد نوں قربان کرنا بوھت ضروری اے فیر ای کارکن/ساتھی وی ہر شے تے قومی مفاد نوں پہلا نمبر دین گے تے تحریک دے اثرات قوم/کارکناں دے ہر عمل وچ نظر آن گے تے تحریک/جدوجہد کامیاب ھووے گی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 تہاڈی قوم پرستی اپنی ذات لئی اے یاں قوم لئی؟ سیاست وچ لوکاں دی دلچسپی دو طراں دی ہوندی اے۔  ۱. اک دوجیاں دی سیاست/نظریات تے تبصرے/تنقید/اختلاف کرن لئی۔ ۲. دوجی آپنے نظرئیے/سوچ/ وژن مطابق عملی/علمی/قلمی جدوجہد کرن لئی۔  آپنے نظرئیے/سوچ مطابق عملی/علمی/قلمی جدوجہد دے وی دو مقصد/ٹاگٹ ہوندے نیں۔  ۱. ایس کم لئی/پارٹی/تنظیم/گروپ بنا کے ھم خیال/نظریہ دوستاں یاراں/لوکاں اگے آپنے آپ نوں وڈا لیڈر/آگو/سوجھوان ثابت کرنا. ۲. آپنے/مقصد/مشن نوں پورا/کامیاب کرن لئی بے لوث کوشش/جدوجہد کرنا تے سب دے نظریات جذبات دا آدر کرنا ، آپنی انا/مفاد/ذاتی پسند ناں پسند تے قوم دے مفاد نوں اوپر رکھنا . ایسے طراں قوم پرستی دی جدوجہد کرن والےوی یاں آپنی قوم لئی کم کر دے یاں فیر صرف آپنی پھوں پھاں تے چودھراہٹ لئی . قوم لئی کم کرنا بوھت اوکھا اے ، قوم پرستی کرن لئی سال وچ کوئی دو چار اکٹھ تے جلسے جلوس نئیں کرنے ھوندے بلکہ ۲۴ گھنٹے تے سال دے ۳۶۵ دن آپنی قوم دے حقاں لئی لڑنا تے قوم دا سیاسی شعور ودھان دے نال نال آپنی قوم /دھرتی ماں دے دشمناں نال وی یدھ/مکالمہ کرنا تے دلیل نال مونھ توڑ جواب دینا پیندا ا...
Post a Comment
Read more

*حکمت دی فضیلت تے حصول دا طریقہ* حکمت وڈا مقام، سوہنا عمل تے بہترین نیکی اے. رب سوہنے دا فرمان اے: *تے جنوں حکمت نال نواز دتا اونھوں وڈی خیر/رحمت نال نواز دتا گیا۔* (البقرہ:269) نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم ھوراں فرمایا: *رشک/حسد صرف دو لوکاں لئی جائز اے۔* ۱.اوس بندے نال جنھوں ربّ سوہنے نیں حکمت توں نوازیا تے اوسے حکمت نال فیصلے کردا تے اگے لوکاں وی حکمت سکھاندا اے . ۲.دوجا اوس بندے نال جنھوں ربّ سوہنے نیں مال دتا تے او بخیلی/ کنجوسی دی بجائے ربّ سوہنے دی راہ وچ ورتن / خرچ کرن دی توفیق دتی . (بخاری / مسلم) اک بندہ لقمان حکیم کول آیا تے اونھاں نوں پچھیا ؛ تسیں بکریاں چارن والے او؟ لقمان حکیم ھوراں جواب دتا :ہاں اونھے فیر سوال کیتا تسیں حبشی/کالے او؟ لقمان حکیم جواب دتا ،میرا کالا رنگ میرے حبشی ھونا ظاہر کردا اے ایہدے وچ حیرت دی کہڑی گل اے؟ اوس آکھیا ؛ تہاڈے کول لوکاں دا آن جان لگا رہندا اے تہاڈے دروازے اگے لوکاں دا اکٹھ رہندا اے ، لوک تہاڈی گل سن دے تے من دے نیں ایہدی کی وجہ اے ؟؟؟ لقمان حکیم ھوراں آکھیا: بھتیج! میری گل غور نال سن تے ایہدے تے عمل کر لوک کول وی ایداں ای آن گے تے گل وی سنن گے، ۱.آپنیاں اکھاں نیویاں رکھو . ۲.آپنی زبان تے قابو رکھو . ۳.صرف حلال کمائی کھاؤ. ۴.آپنی شرم گاہ دی حفاظت کرو. ۵.ھمیش سچ بولو. ۶.وعدہ پورا کرو. ۷.پروہنے/مہمان دی چنگی طراں خدمت خاطر کرو . ۸.گوانڈیاں دا خاص خیال کرو. ۹.فضول گلاں تے عملاں توں دور روو. *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 *حکمت دی فضیلت تے حصول دا طریقہ*  حکمت وڈا مقام، سوہنا عمل تے بہترین نیکی اے. رب سوہنے دا فرمان اے:   *تے جنوں حکمت نال نواز دتا اونھوں وڈی خیر/رحمت نال نواز دتا گیا۔*  (البقرہ:269) نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم ھوراں فرمایا:  *رشک/حسد صرف دو لوکاں لئی جائز اے۔*  ۱.اوس بندے نال جنھوں ربّ سوہنے نیں حکمت توں نوازیا تے اوسے حکمت نال فیصلے کردا تے اگے لوکاں وی حکمت سکھاندا اے . ۲.دوجا اوس بندے نال جنھوں ربّ سوہنے نیں مال دتا تے او بخیلی/ کنجوسی دی بجائے ربّ سوہنے دی راہ وچ ورتن / خرچ کرن دی توفیق دتی . (بخاری / مسلم) اک بندہ لقمان حکیم کول آیا تے اونھاں نوں پچھیا ؛ تسیں بکریاں چارن والے او؟  لقمان حکیم ھوراں جواب دتا :ہاں اونھے فیر سوال کیتا تسیں حبشی/کالے او؟ لقمان حکیم جواب دتا ،میرا کالا رنگ میرے حبشی ھونا ظاہر کردا اے ایہدے وچ حیرت دی کہڑی گل اے؟ اوس آکھیا ؛ تہاڈے کول لوکاں دا آن جان لگا رہندا اے تہاڈے دروازے اگے لوکاں دا اکٹھ رہندا اے ، لوک تہاڈی گل سن دے تے من دے نیں ایہدی کی وجہ اے ؟؟؟ لقمان حکیم ھوراں آکھیا: بھتیج!  میری گل غور نال س...
Post a Comment
Read more

سیاسی قیادت توں محروم قوم نوں پیڑھ بکریاں کیوں آکھیا جاندا اے ؟؟؟ پاکستان دی تریخ نوں ویکھئے تے پتہ چلدا اے کہ پاکستان بنن توں باد پاکستان وچ وسن آلیاں ساریاں قوماں سمیت سن ۵۰ توں باد آن والے یو پی سی پی والیاں نوں تے سیاسی قیادت /لیڈر شپ ملی پر صرف پنجابی قوم ۲۰ لکھ جاناں قربان کرکے تے ۲ کروڑ اجڑ کے وی سیاسی قیادت تے لیڈر شپ توں محروم رئے تے پیڑھ بکریاں وانگ کدی کسے قوم دے لیڈر پچھے تے کدی کسے قوم دے لیڈر نوں آپنا آگو سوجھوان من کے چل دے رئے تے سیاسی سماجی طور کمزور توں کمزور ھوندے گئے، پنجاب دے ذیلی صوبے سرحد وچ ھندکو پنجابی پشتوناں نوں آپنا لیڈر من کے اقلیت بن گئے شناخت خطرے وچ پا لئی تے آپنی دھرتی تے غیراں / اقلیت دے محکوم ھو گئے ، ایسے طراں پنجاب دے پنجابی نال وی ھویا اکثریت وچ ھون دے باوجود سیاسی قیادت ناں ھون دے کرکے پنجاب پنجابی دی قسمت تے مستقبل دے فیصلے بوھتا کرکے غیر پنجابی کر دے رئے تے اج پنجاب دے پنجابی آپنی ماں بولی وچ تلیم توں محرومی تے آپنی رہتل دی بیقدری برداشت کر رئے نیں ، سندھ دے سماٹ تے بلوچستان دے براہوی نال وی ایہو ای ہتھ ھویا پر سماٹ تے براہوی دے سیاسی تے قومی شعور نیں اونھاں نوں کسے حد تائیں سیاسی قیادت دتی پر وقت دے نال اے قیادت اک خاندان تائیں محدود ھو کے قیادت دی بجائے زحمت بن گئی ، ایسے لئی آکھیا جاندا اے کہ سیاسی لیڈر شپ/قیادت توں بغیر قوماں پیڑھ بکریاں دا اجڑ ھوندا اے، اج پاکستان وچ سیاسی قیادت دی سبھ توں بوھتی لوڑ پنجابی قوم نوں اے جے پنجابیاں آپنی سیاسی قیادت/لیڈر شپ پیدا ناں کیتی تے فیر آپنی شناخت تے آن والیاں نسلاں دا مستقبل وی گوا بیٹھن گے .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 سیاسی قیادت توں محروم قوم نوں پیڑھ بکریاں کیوں آکھیا جاندا اے ؟؟؟ پاکستان دی تریخ نوں ویکھئے تے پتہ چلدا اے کہ پاکستان بنن توں باد پاکستان وچ وسن آلیاں ساریاں قوماں سمیت سن ۵۰ توں باد آن والے یو پی سی پی والیاں نوں تے سیاسی قیادت /لیڈر شپ ملی پر صرف پنجابی قوم ۲۰ لکھ جاناں قربان کرکے تے ۲ کروڑ اجڑ کے وی سیاسی قیادت تے لیڈر شپ توں محروم رئے تے پیڑھ بکریاں وانگ کدی کسے قوم دے لیڈر پچھے تے کدی کسے قوم دے لیڈر نوں آپنا آگو سوجھوان من کے چل دے رئے تے سیاسی سماجی طور کمزور توں کمزور ھوندے گئے،  پنجاب دے ذیلی صوبے سرحد وچ ھندکو پنجابی پشتوناں نوں آپنا لیڈر من کے اقلیت بن گئے شناخت خطرے وچ پا لئی تے آپنی دھرتی تے غیراں / اقلیت دے محکوم ھو گئے ، ایسے طراں پنجاب دے پنجابی نال وی ھویا اکثریت وچ ھون دے باوجود سیاسی قیادت ناں ھون دے کرکے پنجاب پنجابی دی قسمت تے مستقبل دے فیصلے بوھتا کرکے غیر پنجابی کر دے رئے تے اج پنجاب دے پنجابی آپنی ماں بولی وچ تلیم توں محرومی تے آپنی رہتل دی بیقدری برداشت کر رئے نیں ، سندھ دے سماٹ تے بلوچستان دے براہوی نال وی ایہو ای ہتھ ھویا پر سماٹ تے براہوی دے سیاسی...
Post a Comment
Read more

پنجاب چ. وسن آلے 70 ٪ : مسلمان 20 ٪ : سکھ 10 ٪ : ہندو 1 ٪ : عیسائی آپنی ماں بولی پنجابی بولدے نیں پن٘جابی شاہ مکھی گرمکھی دیوناگری ہند یورپی آریائی بولیاں دے ٹبر دی اک بولی اے تے پنجاب ایہدا اصل دیس اے پشاور توں دلی ، مظفرآباد ازاد کشمیر توں رحیم یار خاں تائیں اے عام بولی تے سمجھی جاݨدی اے ۔ پنجاب توں بار پاکستان دے دوجے تھانواں وچ ایہنوں بولݨ تے سمجھݨ آلے کافی لوک نیں۔ پاکستان توں بار پنجابی بھارت ، برطانیا، کینیڈا، سعودی عرب، متحدہ عرب امارات ،امریکا تے ہور کئی دیساں وچ بولی جاݨدی اے ۔ پاکستان وچ ایہہ سبھ توں ودھ بولی جاݨ والی بولی اے تے برطانیہ،کنیڈا وچ ایہدا نمبر دوجا اے ۔ بھارت وچ ایہدا نمبر 11واں اے تے پورے جنوبی ایشیا وچ ایہہ تیجے نمبر تے آوندی اے ۔ ایہدے وچ 1،75،000 دے نیڑے اکھر نیں ۔ ایدے بولݨ والے 14 کروڑ توں ودھ نیں انج اے دنیا دیاں وڈیاں بولیاں وچ آوݨدی اے. *Copied* *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 پنجاب چ. وسن آلے   70 ٪ : مسلمان   20 ٪ : سکھ   10 ٪ : ہندو  1 ٪ : عیسائی  آپنی ماں بولی پنجابی بولدے نیں  پن٘جابی شاہ مکھی گرمکھی دیوناگری ہند یورپی آریائی بولیاں دے ٹبر دی اک بولی اے تے پنجاب ایہدا اصل دیس اے پشاور توں دلی ، مظفرآباد ازاد کشمیر توں رحیم یار خاں تائیں اے عام بولی تے سمجھی جاݨدی اے ۔  پنجاب توں بار پاکستان دے دوجے تھانواں وچ ایہنوں بولݨ تے سمجھݨ آلے کافی لوک نیں۔ پاکستان توں بار پنجابی بھارت ، برطانیا، کینیڈا، سعودی عرب، متحدہ عرب امارات ،امریکا تے ہور کئی دیساں وچ بولی جاݨدی اے ۔ پاکستان وچ ایہہ سبھ توں ودھ بولی جاݨ والی بولی اے تے برطانیہ،کنیڈا وچ ایہدا نمبر دوجا اے ۔  بھارت وچ ایہدا نمبر 11واں اے تے پورے جنوبی ایشیا وچ ایہہ تیجے نمبر تے آوندی اے ۔ ایہدے وچ 1،75،000 دے نیڑے اکھر نیں ۔ ایدے بولݨ والے 14 کروڑ توں ودھ نیں انج اے دنیا دیاں وڈیاں بولیاں وچ آوݨدی اے. *Copied* *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

الطاف حسین+(ایم کیو ایم) مہاجر قومی موومنٹ دی حقیقت!!!! غور طلب گل !!!! ساڈے ملک وچ فیصلہ کرن والیاں دا کردار ؟؟؟ ذاتی تے گروھی مفاداں لئی ملک تے عوام دے مفاد دا قتل عام کیوں ھوندا آ ریا اے ؟؟؟ کون کون ذمیوار اے ؟؟؟ کی اسیں آن والے دور وچ ایداں دے فیصلیاں توں محفوظ رہ سکنے آں جے نئیں تے فیر کی حل اے ؟؟؟ (گوگا الطاف حسین دے پرسنل تے خاص باڈی گارڈ دے انکشافات) *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 الطاف حسین+(ایم کیو ایم) مہاجر قومی موومنٹ دی حقیقت!!!! غور طلب گل !!!! ساڈے ملک وچ فیصلہ کرن والیاں دا کردار ؟؟؟ ذاتی تے گروھی مفاداں لئی ملک تے عوام دے مفاد دا قتل عام کیوں ھوندا آ ریا اے ؟؟؟ کون کون ذمیوار اے ؟؟؟ کی اسیں آن والے دور وچ ایداں دے فیصلیاں توں محفوظ رہ سکنے آں جے نئیں تے فیر کی حل اے ؟؟؟ (گوگا الطاف حسین دے پرسنل تے خاص باڈی گارڈ دے انکشافات) *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

پنجابیو خاص کرکے پنجاب دے پنجابیو؛ ایس وڈیو وچ تہاڈے لئی اک بوھت وڈا سبق اے ، کانواں دی اکثریت ، مذمت ، کھپ تے شور اک کلی ککڑی کولوں آپنی برادری دے کاں دی جان ناں بچا سکی کیوں ؟؟؟ پنجابیو! جے تسیں سوشل میڈیا تے مذمتاں تے کھپ/شور دے نال گراؤنڈ تے عملی کم تے مزاحمت ناں کیتی تے فیر دوجے صوبیاں دی گل پراں تہاڈے آپنے صوبے وچ غیر پنجابی تہاڈا جینا حرام کر دین گے جداں اجکل پنجاب دے کئی شھراں وچ تھوڑے جئے پر منظم افغانی پشتون تے کرد بلوچ کر دے پئے نیں ، ھلے وی ویلہ اے آپنے آپ نوں منظم کرو آپنا شرعی قنونی اخلاقی حق ، آپنے حقاں تے آپنی ماں بولی رہتل قوم تے دھرتی دا دفاع کرن لئی منظم تے اک مٹھ ھو جاؤ ، آپنیاں سیاسی پارٹیاں ، مسلک، دھرم نال جڑے روو پر پنجاب پنجابی لئی صرف پنجابی بن جاؤ ایہدے وچ ای تہاڈی بقا اے .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

 پنجابیو خاص کرکے پنجاب دے پنجابیو؛  ایس وڈیو وچ تہاڈے لئی اک بوھت وڈا سبق اے ، کانواں دی اکثریت ، مذمت ، کھپ تے شور اک کلی ککڑی کولوں آپنی برادری دے کاں دی جان ناں بچا سکی کیوں ؟؟؟ پنجابیو! جے تسیں سوشل میڈیا تے مذمتاں تے کھپ/شور دے نال گراؤنڈ تے عملی کم تے مزاحمت ناں کیتی تے فیر دوجے صوبیاں دی گل پراں تہاڈے آپنے صوبے وچ غیر پنجابی تہاڈا جینا حرام کر دین گے جداں اجکل پنجاب دے کئی شھراں وچ تھوڑے جئے پر منظم افغانی پشتون تے کرد بلوچ کر دے پئے نیں ،  ھلے وی ویلہ اے آپنے آپ نوں منظم کرو آپنا شرعی قنونی اخلاقی حق ، آپنے حقاں تے آپنی ماں بولی رہتل قوم تے دھرتی دا دفاع کرن لئی منظم تے اک مٹھ ھو جاؤ ،  آپنیاں سیاسی پارٹیاں ، مسلک، دھرم نال جڑے روو پر پنجاب پنجابی لئی صرف پنجابی بن جاؤ ایہدے وچ ای تہاڈی بقا اے .. «افضل پنجابی» *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*
Post a Comment
Read more

خواجہ غلام فرید ھوراں مقابلیس مجالس وچ آپنی تے آپنے مرشد دی زبان پنجابی بیان کیتی اے ، تے کسے اک جگہ تے کوئی چھوٹا جیہا اشارہ وی نئیں کیتا کہ اونھاں دی زبان یاں علاقہ پنجاب توں وکھ اے ، پتہ نئیں اج کئی عقل توں آنے سازشی کیوں اونھاں نوں پنجاب پنجابی توں وکھ لکھدے آکھدے نیں ؟؟؟ *پنجابی شاعر و صوفی حضرت خواجہ غلام فرید رح۔. خواجہ غلام فرید رح کا عرس آج سے شروع ہے۔ خواجہ صاحب عظیم پنجابی شاعر و بزرگ ہیں۔* خواجہ صاحب کے ارشادات و اشعار میں سے کچھ آپ دوست احباب کی نظر۔ بشکریہ کالم نگار و محقق اور ادیب جناب ازہر منیر صاحب۔ ۔۔۔۔ مختصر: خواجہ صاحب کے ارشادات مقابیس المجالس سے: "حضرت قبلہ عالم نور محمد مہاری چشتیؒ اکثر وہ پنجابی زبان بولتے تھے جو علاقہ مہاراں شریف میں بولی جاتی تھی۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 22۔ جلد چہارم) اس کا مطلب کیا ہوا؟ یہ کہ پنجابی زبان کی وہ بولی جو مہاراں شریف میں رائج ہے اور مہاراں شریف ریاست بہاولپور کا حصہ تھا۔ اسی بنا پر خواجہ غلام فریدؒ نے خواجہ نور محمد مہارویؒ کی شان میں جو کافی تحریر فرمائی اس میں انہیں دیس پنجاب کا راجہ قرار دیا: "عرب وی تیڈی‘ عجم وی تیڈی ملک پنجاب دا راجہ" (کافی نمبر 9۔ دیوان خواجہ فریدؒ۔ بمطابق قلمی نسخہ ہائے قدیم۔ ترجمہ‘ تحقیق‘ تصحیح: (خواجہ طاہر محمود کوریجہ۔) مقابیس المجاس“ (جلد چہارم) کے مقبوس 45 میں ایک عورت کا واقعہ بیان کیاگیا ہے جس کا اونٹ اس پر عاشق ہوگیا تھا اور عورت کے شوہر نے غیرت میں آکر اس اونٹ کو ہلاک کردیا تھا۔ خواجہ صاحبؒ نے بتایا کہ اس کے بعد اونٹ کا ڈھانچہ چلنے لگا اور وہ عورت جہاں ہوتی تھی وہاں جا پہنچتا تھا۔ واقعہ بیان کرنے کے دوران جب ڈھانچہ کا لفظ آیا تو خواجہ صاحب نے حاضرین کو اس کا مطلب سمجھانے کی خاطر بتایا کہ: ”جسے پنجابی زبان میں کرنگ کہتے ہیں۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 45 ۔ جلد چہارم) اسی طرح اسی جلد کے مقبوس 113 میں مخرب کعبہ کی علامات بیان کرتے ہوئے جب کج رفتار کا لفظ آیا تو خواجہ صاحبؒ نے بتایا کہ: ”جسے پنجابی زبان میں پھڈا کہتے ہیں۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 113 ۔ جلد چہارم) ، "تتی تھی جوگن چودھار پھراں، ہند، سندھ، پنجاب تے ماڑ پھراں، سنج، بر تے شہر بزار پھراں، متاں یار ملم کہیں سانگ سبب" ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ تفصیل: خواجہ غلام فریدؒ نے بھی ”مقابیس المجالس“ میں اپنے علاقے کی زبان کو پنجابی ہی بیان کیا ہے۔ ڈھکے چھپے لفظوں میں نہیں‘ واضح انداز میں۔ یہ کتاب خواجہ صاحب کے ملفوظات کا مجموعہ ہے۔ یعنی وہ گفتگوئیں اور درس جو وہ اپنے مریدین کو ارشاد فرماتے تھے اور جو احاطہ تحریر میں آئے۔ مولانا رکن الدین پرہار سونکی نے ان ملفوظات کو فارسی زبان میں تحریر کیا جبکہ اس کا اردو ترجمہ کپتان واحد بخش سیال نے کیا۔ خواجہ صاحب علم و حکمت اور تصوف کے یہ درس پنجابی زبان (اس کی مقامی بولی) میں ارشاد فرماتے تھے جسے جیسا کہ صوفیائے کرام کے ملفوظات کو تحریر کرنے کے حوالے سے دستور رہا ہے‘ مولانا رکن الدین فارسی زبان میں تحریر کرتے تھے جسے خواجہ صاحب اگلے روز دیکھ کر اگر اس میں کہیں تصحیح کی ضرورت ہوتی تو کرتے تھے۔ چونکہ خواجہ صاحب کے سامعین میں ایک بڑی تعداد ایسے لوگوں کی ہوتی تھی جو زیادہ پڑھے لکھے نہیں ہوتے تھے۔ یہ لوگ صرف مقامی زبان پنجابی سے واقف ہوتے تھے اور عربی‘ فارسی‘ ہندی یا اردو نہیں جانتے تھے اس لئے گفتگو یا درس کے دوران جب ان زبانوں میں سے کسی زبان کا کوئی ایسا لفظ آجاتا جس کے بارے میں خواجہ صاحب یہ خیال کرتے کہ ان کے سامعین اس کا مطلب نہیں جانتے ہوں گے تو وہ یہ لفظ ادا کرنے کے ساتھ ساتھ اس کا پنجابی ترجمہ بھی بیان کر دیتے۔ یہ کہہ کر کہ: ”جسے پنجابی میں…. کہتے ہیں۔“ خواجہ صاحب نے اس کتاب میں واضح طور پر اپنے علاقے کی زبان کو پنجابی بیان کیا ہے۔ سو مولانا پرہار سونکی نے جب قبلہ عالم خواجہ نور محمد مہارویؒ جو مہاراں شریف کے رہنے والے تھے‘ کے بارے میں دریافت کیا کہ آپ کس زبان میں کلام فرماتے تھے تو خواجہ صاحبؒ نے بتایا کہ: ”آپؒ اکثر وہ پنجابی زبان بولتے تھے جو علاقہ مہاراں شریف میں بولی جاتی تھی۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 22۔ جلد چہارم) اس کا مطلب کیا ہوا؟ یہ کہ پنجابی زبان کی وہ بولی جو مہاراں شریف میں رائج ہے اور مہاراں شریف ریاست بہاولپور کا حصہ تھا۔ اسی بنا پر خواجہ غلام فریدؒ نے خواجہ نور محمد مہارویؒ کی شان میں جو کافی تحریر فرمائی اس میں انہیں پنجاب کا راجہ قرار دیا: عرب وی تیڈی‘ عجم وی تیڈی ملک پنجاب دا راجہ (کافی نمبر 9۔ دیوان خواجہ فریدؒ۔ بمطابق قلمی نسخہ ہائے قدیم۔ ترجمہ‘ تحقیق‘ تصحیح: (خواجہ طاہر محمود کوریجہ۔) قابل ذکر امر یہ ہے کہ خواجہ صاحب نے یہاں ”ملک پنجاب“ کے الفاظ استعمال کئے ہیں۔ ملک پنجاب اور دیس پنجاب ‘ صوبہ پنجاب سے مختلف بات ہے۔ اس کا مطلب ہے: ”وہ تمام علاقہ جو چاہے کسی بھی صوبے یا ریاست کا حصہ ہو اور اس کے لوگ جو چاہے کسی بھی ریاست یا صوبے میں بستے ہوں مگر ان کی قومیت اور زبان پنجابی ہو۔ چاہے اس کی ماجھی بولی چاہے شاہ پوری چاہے جھنگوچی‘ چاہے پوٹھوہاری‘ چاہے ہندکو‘ چاہے چھاچھی، ملتانی بولی‘ چاہے ریاستی بولی اور چاہے کوئی اور بولی۔“ صوبے تو انتظامی ضروریات اور سیاسی مصلحتوں کے تخت بنتے‘ ٹوٹتے رہتے ہیں اس سے قومیت نہیں بدل جاتی۔ مثلاً انگریز سامراج کے دیس پنجاب پر قبضے کے وقت پنجابی سرفروشوں کی طرف سے ان کے خلاف کی جانے والی شدید مزاحمت اور بعد ازاں پنجابی حریت پسندوں کی طرف سے برطانوی سرکار کے خلاف کی جانے والی مسلسل اور ایک کے بعد دوسری بغاوتوں اور سرفروشانہ کارروائیوں کا پنجابیوں سے بدلہ لینے کیلئے انگریزوں نے پنجابی بولنے والے متعدد اضلاع کو پنجاب سے کاٹ کر نئے بننے والے صوبہ سرحد میں شامل کردیا تاہم اس سے وہاں رہنے واے اصل پرانی پنجابی زبان و تہذیب کے باشندوں کی قومیت نہیں بدل سکتی بلکہ پنجابی ہی ہے۔ پنجابی کی مختلف بولیاں۔ چھاچھی‘ ہندکو‘ تھلوچی وغیرہ۔ خواجہ غلام فریدؒ نے ریاست بہاولپور کے علاقے مہاران شریف اور خواجہ نورمحمد مہارویؒ کی زبان کو پنجابی قرار دیا ہے۔ اس کے علاوہ جیسا کہ قبل ازیں بیان کیاگیا خواجہ غلام فریدؒ اپنے مریدین سے گفتگو یا درس کے دوران جب عربی، فارسی، ہندی یا اردو کا کوئی مشکل لفظ ادا کرتے تو حاضرین میں سے وہ لوگ جو یہ زبانیں نہیں جانتے تھے، انہیں سمجھانے کی خاطر اس لفظ کا پنجابی ترجمہ بھی بیان فرما دیتے تھے۔ مثلاً ”مقابیس المجاس“ (جلد چہارم) کے مقبوس 45 میں ایک عورت کا واقعہ بیان کیاگیا ہے جس کا اونٹ اس پر عاشق ہوگیا تھا اور عورت کے شوہر نے غیرت میں آکر اس اونٹ کو ہلاک کردیا تھا۔ خواجہ صاحبؒ نے بتایا کہ اس کے بعد اونٹ کا ڈھانچہ چلنے لگا اور وہ عورت جہاں ہوتی تھی وہاں جا پہنچتا تھا۔ واقعہ بیان کرنے کے دوران جب ڈھانچہ کا لفظ آیا تو خواجہ صاحب نے حاضرین کو اس کا مطلب سمجھانے کی خاطر بتایا کہ: ”جسے پنجابی زبان میں کرنگ کہتے ہیں۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 45 ۔ جلد چہارم) اسی طرح اسی جلد کے مقبوس 113 میں مخرب کعبہ کی علامات بیان کرتے ہوئے جب کج رفتار کا لفظ آیا تو خواجہ صاحبؒ نے بتایا کہ: ”جسے پنجابی زبان میں پھڈا کہتے ہیں۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 113 ۔ جلد چہارم) خواجہ صاحبؒ نے یہ الفاظ ادا کرتے ہوئے واضح طور پر کہا ہے کہ یہ پنجابی زبان کے لفظ ہیں اور ان کے لیے کہیں بھی کسی اور لفظ کو استعمال نہیں کیا۔ اس لیے کہ خواجہ صاحبؒ بجا طور پر اپنی زبان کو پنجابی سمجھتے اور بیان کرتے تھے اور اپنے علاقے کے جن لوگوں کے ساتھ وہ گفتگو کررہے یا درس ارشاد فرما رہے ہوتے تھے چونکہ ان کی زبان بھی پنجابی (اس کی بولی ریاستی) ہی تھی تو وہ اپنی اور ان کی مشترکہ زبان کو پنجابی کے علاوہ کسی اور نام سے کیوں پکارتے؟ اور اگر ان کی اور ان کے سامعین کی زبان پنجابی نہیں تھی تو وہ گفتگو اور درس کے دوران ادا کیے جانے والے عربی، فارسی یا ہندی کے الفاظ کا پنجابی ترجمہ کیوں بیان کرتے؟ یہ کہہ کر کہ: ”جسے پنجابی میں…….. کہتے ہیں۔“ اسی بناء پہ انہوں نے خواجہ نور محمد مہارویؒ کے بارے میں بتایا کہ: ”آپ اکثر وہ پنجابی زبان بولتے تھے جو علاقہ مہاران شریف میں بولی جاتی تھی۔“ یعنی پنجابی زبان کی وہ بولی جو مہاران شریف میں رائج ہے۔ اور خواجہ غلام فریدؒ کے مطابق خواجہ نورمحمد مہارویؒ اکثر پنجابی زبان کی وہ بولی تو بولتے ہی تھے جو مہاران شریف میں بولی جاتی ہے اس کے علاوہ خواجہ غلام فریدؒ ہی کے مطابق: ” بعض اوقات آپ ہندوستانی زبان میں کلام فرماتے تھے۔ کیونکہ آپ کے شیخ حضرت مولانا فخردہلوی قدس سرہ، کی زبان بھی ہندوستانی تھی۔“ (خواجہ غلام فریدؒ۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس22۔ جلد چہارم) یعنی خواجہ نورمحمدمہارویؒ زیادہ تر پنجابی زبان بولتے تھے جبکہ بعض اوقات ہندوستانی زبان ۔ زیادہ تر پنجابی کیوں؟ اس لیے کہ ان کی اور اپنے علاقے کے جن لوگوں سے وہ گفتگو کررہے ہوتے تھے ان لوگوں کی زبان پنجابی (اس کی بولی ریاستی) تھی۔ جبکہ بعض اوقات اسی طرح ہندوستانی جیسے آج بھی دیس پنجاب کے لوگ پنجابی بولنے کیساتھ ساتھ اردو بھی بولتے ہیں۔ خواجہ غلام فریدؒ نے اپنے علاقے کی جس زبان کو پنجابی کہا ہے وہ کہیں ہوا میں تحلیل نہیں ہوگئی بلکہ اب بھی اسی طرح موجود ہے (خدا اسے تا قیامت سلامت رکھے) اور بہاولپور کے لوگ آج بھی وہی زبان بولتے ہیں۔ خواجہ غلام فریدؒ اور خواجہ نورمحمد مہارویؒ بھی یہی زبان بولتے تھے اور خواجہ غلام فریدؒ نے اسے پنجابی زبان قرار دیا ہے۔ خواجہ غلام فریدؒ نے جسے پنجابی زبان کہا ہے وہ دیس پنجاب کے باقی علاقوں کے علاوہ پوری (اب سابقہ) ریاست بہاولپور اور جنوبی پنجاب کے شہروں اور دیہات میں بولی جاتی ہے۔ یوں خواجہ غلام فرید ؒنے اپنے علاقے کی زبان کو پنجابی قراردیا ہے۔ لیکن کیا ”مقابیس المجالس“ میں کہیں پنجابی کے علاوہ کسی دوسری زبان یا بولی یا لہجے کا لفظ بھی موجود ہے؟ فارسی متن یعنی خواجہ غلام فریدؒ کے اصل ارشادات میں توخیر نہیں، نہ ہی آ سکتا تھا لیکن جعل سازی کے ذریعے کچھ نئے ترجموں میں پنجابی کو ہٹاکر دوسرے الفاظ کو ضرور داخل کردیا گیا ہے۔ یا کسی جگہ ترجمے میں خود سے کسی دوسری بولی یا لہجے کا لفظ اضافی لگادیا گیا ہے۔ ۔.۔۔۔۔ Hassan Rana *پنجابی گریجویٹس فورم انٹرنیشنل.PGF Int*

Image
 خواجہ غلام فرید ھوراں مقابلیس مجالس وچ آپنی تے آپنے مرشد دی زبان پنجابی بیان کیتی اے ، تے کسے اک جگہ تے کوئی چھوٹا جیہا اشارہ وی نئیں کیتا کہ اونھاں دی زبان یاں علاقہ پنجاب توں وکھ اے ، پتہ نئیں اج کئی عقل توں آنے سازشی کیوں اونھاں نوں پنجاب پنجابی توں وکھ لکھدے آکھدے نیں ؟؟؟ *پنجابی شاعر و صوفی حضرت خواجہ غلام فرید رح۔. خواجہ غلام فرید رح کا عرس آج سے شروع ہے۔ خواجہ صاحب عظیم پنجابی شاعر و بزرگ ہیں۔* خواجہ صاحب کے ارشادات و اشعار میں سے کچھ آپ دوست احباب کی نظر۔ بشکریہ کالم نگار و محقق اور ادیب جناب ازہر منیر صاحب۔ ۔۔۔۔ مختصر: خواجہ صاحب کے ارشادات مقابیس المجالس سے: "حضرت قبلہ عالم نور محمد مہاری چشتیؒ اکثر وہ پنجابی زبان بولتے تھے جو علاقہ مہاراں شریف میں بولی جاتی تھی۔“ (خواجہ غلام فرید۔ مقابیس المجالس۔ مقبوس 22۔ جلد چہارم) اس کا مطلب کیا ہوا؟ یہ کہ پنجابی زبان کی وہ بولی جو مہاراں شریف میں رائج ہے اور مہاراں شریف ریاست بہاولپور کا حصہ تھا۔ اسی بنا پر خواجہ غلام فریدؒ نے خواجہ نور محمد مہارویؒ کی شان میں جو کافی تحریر فرمائی اس میں انہیں دیس پنجاب کا راجہ قرار دیا: "عرب ...
Post a Comment
Read more